Woordenboek en uitleg van camera termen en camera woorden

Camera termen woordenboek

Op zoek naar een nieuw fototoestel of videocamera en geen specialist op het gebied van camera termen en woorden? Dat is niet erg, zelfs als professional kom je soms woorden tegen die je even moet opzoeken in het camera termen woordenboek. Om je te helpen hebben wij van Camera Deals een woordenboek gemaakt dat we continu blijven aanvullen. Na het lezen van dit stuk weten we zeker dat het makkelijker wordt om een nieuw fototoestel, action camera of videocamera uit te zoeken. Alle camera termen en woorden in dit woordenboek staan op alfabetische volgorde.

– Op alle informatie op deze website en pagina rust auteursrecht en is eigendom van CameraDeals.nl. Deze informatie mag niet worden vermenigvuldigd of gekopieerd zonder toestemming van CameraDeals.nl. –

8-bit vs 10-bit video

Naast de manier waarop de kleuren worden ge-subsampled (4:2:0 / 4:2:2) is ook de kleurdiepte van belang. Het meeste videomateriaal gebruikt een kleurdiepte van 8-bit dat hetzelfde is als voor JPEG-afbeeldingen. Dit is meestal meer dan genoeg, maar wanneer er met platte kleurprofielen (log) wordt gewerkt of je wil extreem kleurbewerking, dan is extra informatie in de kleurdiepte handig. Hierbij komt 10-bit om de hoek kijken. Uiteraard worden hierdoor de videobestanden groter. Sommige camera’s kunnen 10-bit intern opnemen, bij andere moet je ze via (mini) HDMI-aansluiting op een recorder.

360-graden video / Stitching

Het maken van 360-graden beelden is in principe mogelijk door één camera te gebruiken, breedbeeld foto’s te nemen vanuit 6 hoeken en deze achteraf aan elkaar te zetten. Dit principe herken je wellicht van de panorama of 360-graden functie van je smartphone. Deze techniek werkt alleen voor het nemen van foto’s. Bij 360-graden foto’s heb je een plat beeld waar je doorheen kan navigeren. Als je deze techniek voor video wil toepassen, dan heb je meerdere camera’s nodig. De ‘oude’ techniek gebruikte bijvoorbeeld 6 goede action camera’s in een soort harnas, waarbij elke camera een andere kan op richt. Met behulp van speciale desktopsoftware worden de beelden aan elkaar gezet of gestitcht. Het woord stitch of stitching zul je nog vaak tegenkomen. Het handmatig aan elkaar zetten van de beelden is een lang, lastig en duur proces. Inmiddels is er software die dit zelf kan, waarbij de naairanden amper zichtbaar zijn.

Bekijk ook: beste 360-graden camera’s 

AE/AF

Je ziet het vaak in een tekst of in de instellingen van je camera staan: AE/AF. AE staat voor ‘Auto Exposure’ en AF staat voor ‘Autofocus’.

Auto Exposure (lock)

Als je camera op A-modus staat, dan stelt de camera automatisch de belichting voor je in. Dit gebeurt door de belichtingsdriehoek (sluitertijd, diafragma, ISO) aan te passen. Dan is er nog de AE-L (Auto Exposure-Lock). Op veel DSLR’s is een knop te vinden met de tekst ‘AE-L’. Deze ‘lock’ zorgt ervoor dat de diafragma en sluitertijd worden vastgezet. Dit kan goed van pas komen bij situaties waarbij je een specifieke belichting nodig hebt. Deze modus gebruik je op het moment dat je in een ‘auto-modus’ schiet. Dit kan volledig automatisch zijn, maar ook stand A(Aperture/Diafragma), S(Shutter/sluitertijd) of P(Shutter & Aperture). De auto-modus stel namelijk alle instellingen in op basis van het omgevingslicht. Met de AE-Lock zorg je ervoor dat de diafragma en sluitertijd niet worden aangepast.

Auto Focus (lock)

Bij de Autofocus stelt de camera automatisch scherp op een object. Met de AF-L (lock) wordt de focus die je op dat moment hebt, vastgezet. Dit is vooral handig als je een statisch object vastlegt. Mocht jij zelf of het object bewegen, dan zal het object niet meer in focus zijn vanwege de AF-Lock.

Anamorphic

Anamorphic komt van de originele 35mm film die wordt gebruikt in cinematografie. Deze vierkante beelden nemen zoveel beeld op als de sensor groot is. Met normale lenzen krijg je een breedbeeld, waarbij er stukken van de boven en onderkant zijn afgehaald. Gebruik je een anamorphic lens of modus op de camera, dan heb je een wijder beeld dan dat de sensor groot is. Voor veel filmmakers is dit handig omdat ze dan achteraf andere beeld uitsneden kunnen maken. Anamorphic lenzen helpen je ook bij het maken van effecten als elliptische bokehs en langwerpige lens flares.

Aspect ratio

De aspect ratio gaat over de verhouding van de hoogte tegenover de breedte van het beeld. Voor video is dit extra belangrijk omdat deze ratio bepaald hoe de video er uitziet op beeld. De meeste gebruikte video aspect ratio is 16:9 (16 eenheden hoog, 9 breed). Tegenwoordig is dit de standaard in video op televisie en in film. Bij oudere (vierkante) televisies was de aspect ratio 4:3. De beelden werden toen op dit formaat opgenomen en uitgezonden.

Bij Cinema 4K (C4K of DCI 4K: 4096x2160p) is de aspect ratio net wat breder dan bij 4K UHD (3840×2160). De aspect ratio kan je bij goede camera’s bepalen voordat je opneemt, maar deze is ook aan te passen tijdens de montage. Denk aan 3:2, 17:9, 21:9 (super breedbeeld).

AF-systeem & focus-punten

Het AF-systeem staat voor Auto Focus-systeem. Deze term wordt gebruikt om aan te geven wat voor soort autofocus de camera heeft en met welke snelheid. Je ziet soms ook staan wat het aantal focus-punten zijn, bijvoorbeeld 49. Dit houdt in dat er 49 punten zijn die de sensor kan gebruiken om automatisch op te focussen. Hoe hoger het getal, hoe meer diepte de sensor kan zien en hoe beter, sneller en preciezer de lens automatisch kan scherpstellen. De snelheid van het autofocus systeem heeft ook te maken met de kwaliteit van de beeldprocessor.

AFS/AFF/AFC

Op veel systeem- en spiegelreflexcamera’s zit een knop met de naam ‘AFS/AFF’ en ‘AFC’. Het zijn zeer handige functies, maar het kan zijn dat je niet weet wat het betekent en hoe je het gebruikt. Ze hebben alle drie met automatisch scherpstellen te maken.

Auto Focus Single (AFS)

Deze functie is handig als je statische objecten vastlegt. Met de AFS is het mogelijk om de grootte focusgebied en afstand van het object te bepalen. Nadat je dit hebt bepaald, druk je de onstspanknop half in om scherp te stellen.

Auto Focus Flexible (AFF)

Deze Auto Focus Flexible komt goed van pas wanneer jouw object een klein beetje kan bewegen. Binnen het aangegeven focus gebied probeert de camera scherp te stellen op het object. Dit doet de camera door de kleurcontrasten te bereken. De AFF wordt ook gebruikt bij bijvoorbeeld Macro Fotografie. Stel dat je een bloem wil fotograferen, dan kan deze door de wind een beetje bewegen. Dankzij de AFF weet de camera waarop moet worden gefocust. Een groot aantal scherpstelpunten is hierbij handig.

Autofocus Continuous (AFC)

De AFC vind je meestal onder een apart knop. In deze functie is de camera constant opzoek naar de juiste scherpstelling. Voor fotografie is het handig om de AFS/AFF-stand te gebruiken. Als je de camera op AFC-stand zet heb je namelijk de kans dat de camera constant blijft her-focussen. Daarom is de AFC-stand vooral handig als je video opneemt.

Asferisch lens element

Het woord Asferisch komt uit het Grieks en betekend niet-bolvorming. Een Sferisch element is dus een bolvormig lensoppervlak en een Asferisch is een niet-bolvormig lensoppervlak. Een Asferische lens kan verschillende vormen aannemen. Dit soort lenzen worden in een objectief gebruikt omdat het bepaalde beeldfouten kan wegnemen of kan corrigeren. Doordat Sferische en Asferische elementen samenwerken, krijg je dus een beter beeld.

Het maken van Asferische lenzen is een duur proces. Een objectief met deze elementen zal dus duur zijn. Maar dat is het dan ook zeker waard!

Back Side Illuminated Sensor (BSI)

Een Back Side Illuminated (BSI) sensor is een beeldsensor voor digitale camera’s die het mogelijk maakt méér licht op te nemen dan Front Side Illuminated sensoren.

Elke sensor is opgebouwd uit individuele beeldelementen, pixel, die in matrix-vorm liggen. Het licht komt eerst door de cameralens om vervolgens de pixels en daarna de sensor te raken. Bij traditionele sensoren zitten dus die twee nog wat bedrading. Het licht moet dus eerst langs de bedrading om bij de sensor te komen en verliest hiermee licht. Door de bedrading achter de sensor te verwerken kant de sensor meer licht opvangen en heb je dus last van minder ruis.

De techniek was voorheen heel duur om te maken en vond je voornamelijk in bewakingscamera’s, microscopen en camera’s voor astronomen. In 2009 bracht Sony de CMOS Exmor R sensor op de markt. Inmiddels maken meerdere merken BSI-sensoren en ze worden ook steeds goedkoper. Als een camera dus een BSI-sensor heeft, dan weet je dat je nóg betere beeldkwaliteit kan verwachten.

Beeldstabilisatie

In zowel fototoestellen als videocamera’s wordt beeldstabilisatie gebruikt om onbedoelde trillingen en bewegingen op te vangen en te minimaliseren. Wanneer de camera wordt bewogen tijdens het nemen van de foto kan er bewegingsonscherpte ontstaan. Je ziet dan een foto die bewogen lijkt, waarbij het onderwerp iet wat is uitgerekt middels lange vage strepen. Deze stabilisatie wordt uitgevoerd door de lens of de body.

Beeldstabilisatie kan op verschillende manieren gebeuren:

• Optische stabilisatie via de lens
• Stabilisatie in de camera-body
• Elektronische stabilisatie
• Stabilisatie in de nabewerking (voor film)

Lees uitgebreid over beeldstabilisatie in ons artikel.

Beeldstabilisatie in het Engels: Image Stabilisation

Beeldprocessor

Elke digitale fotocamera of videocamera komt met een beeldprocessor. Deze beeldprocessor is een chip die de binnengekomen informatie op de sensor omzet in een daadwerkelijk JPEG, RAW-foto of videobestand. De processor zorgt ervoor dat kleuren, contrasten, belichting en kleurtonen er op een juiste en realistische manier uitkomen. Lees het uitgebreide artikel over beeldprocessoren om meer te weten te komen over de werking van een beeldprocessor, wat het precies doet en wat voor soorten er zijn.

Beeldprocessor in het Engels: Image Processor

Belichtingscompensatie (EV) [+/-]

In de fotografie wordt belichtingscompensatie gebruikt om in één keer de combinatie van ISO, sluitertijd en diafragma gelijkwaardig omhoog of omlaag aan te passen.

De belichtingscompensatie is alleen te gebruiken als de camera in een automatische stand staat. De lichtmeter in je camera bepaald de waardes voor het nemen van de foto. Maar natuurlijk kan de camera er wel is naast zitten. Neem een berg met witte sneeuw erop. De sneeuw is fel en daardoor kan de automatische camerastand de belichting te laag instellen. Hierdoor krijg je een donkere foto. Door de belichtingscompensatie (EV – Exposure Value) naar boven aan te passen, krijg je een beter belichte foto.

 

Belichtingssysteem in de camera

Wanneer de camera het licht berekend, gaat het uit van een gemiddelde waarde met een gemiddelde grijstint van 18%. De camera gaat dus opzoek naar deze grijswaarde om op basis daarvan het licht te berekenen en de belichtingsdriehoek aan te passen.

De belichting instellen op de camera met [+/-]

Op bijna elke fotocamera vind je een knop om de belichting aan te passen. Deze herken je aan het [+/-] symbool. Deze knop zorgt ervoor dat je het licht in gelijke gradaties kan aanpassen. In totaal kan je tot +3 en -3 stop over- en onderbelichten. Hierbij kan je de het licht per 1 stop of 1/3^e stop instellen. Zet je het licht richting de plus (+), dan wordt het beeld lichter. Ga je richting de min (-), dan wordt het beeld donkerder.

Hoe te weten of het licht goed is

Het meten van het licht gebeurt digitaal en basis van de 18% grijswaarde. Zoals eerder aangegeven kan de camera in de war raken en een besneeuwde berg zeer onderbelicht weergeven. Het is dus altijd belangrijk dat je je eigen ook vertrouwd. Maar, als je echt zeker wil zijn van een goede belichting, dan kan je het beste het histogram checken. Het histogram geeft informatie over de belichting van je foto.

Belichtingscompensatie in het Engels: Exposure Compensation

Belichtingsdriehoek

Belichtingsdriehoek is een woord dat je waarschijnlijk niet al te vaak tegenkomt, maar het is wel een belangrijke. Voordat je een foto maakt of start met het opnemen van video, moet je ervoor zorgen dat de belichting goed is. Niet te veel licht, niet te weinig. Door te spelen met de ISO-waarde, sluitertijd en diafragma krijg je de juiste belichting. De ISO, Diafragma en Sluitertijd maken met z’n drieën de belichtingsdriehoek.

Belichtingsdriehoek in het Engels: Exposure Triangle

Bitrate

De Bitrate geeft de snelheid aan waarmee videodata overdracht plaatsvindt en deze hangt samen met de videoresolutie en kwaliteit instellingen. Hoe hoger de bitrate, des te meer informatie wordt overgedragen en des te beter de videokwaliteit. Een goedkopere camera zal een bitrate van 50 tot 100Mbps (megabits per seconde) hebben, maar de high-end en dure camera’s gaan van 200 tot zelfs 1800MBps. Bitrate zegt niet alles over de kwaliteit, maar geeft wel aan met wat voor een soort camera je te maken hebt.

Brandpuntsafstand

De afstand vanaf de sensor tot aan het midden van de lens wordt brandpuntsafstand genoemd. Hoe lager het getal, des te wijder beeld je krijgt. Als de lens op 12mm staat, heb je een zeer wijd beeld en kan je makkelijker gebouwen, landschappen of architectuur vastleggen. Staat de lens op 300mm, dan ben je ver ingezoomd en haal je objecten die ver weg zijn, dichtbij.

Brandpuntsafstand in het Engels: Focal Length

Prime lenzen en objectieven

Prime objectieven hebben een vast brandpunt, bijvoorbeeld 35mm. Met deze lenzen kan je niet zoomen. Het voordeel van prime lenzen is dat ze vaak een scherper en puurder beeld geven. Het nadeel is dat je van lens moet verwisselen als je een wijder in meer ingezoomd shot wil maken.

Zoomlenzen en objectieven

Zoomlenzen hebben een variabel brandpuntsafstand, bijvoorbeeld van 24 tot 70mm. Dit soort lenzen maken de fotograaf flexibel en je hoeft niet vaak van objectief te verwisselen. Dit kan goed van pas komen bij bijvoorbeeld sport of snel bewegende objecten. Lees het uitgebreide artikel over brandpuntsafstand en wat het doet.

Bridgecamera

Een bridgecamera is eigenlijk een compac tcamera met de mogelijkheid om extreem ver in te zoemen, tot wel 60 of 70x! Deze camera’s hebben een ingebouwde lens, maar lijken een beetje op een spiegelreflexcamera. Een andere eigenschap van bridgecamera’s is dat je veel instellingen handmatig kan instellen. Bij Compac tcamera’s gaat dit namelijk bijna altijd automatisch. Instellingen die je zelf kan aanpassen zijn bijvoorbeeld de focus, sluitertijd, diafragma en ISO. Op sommige compact camera’s kan dit ook, maar een bridgecamera heeft hier aparte knoppen voor, waardoor het gemakkelijker en sneller gaat.

Bridgecamera’s kunnen behoorlijk in prijs oplopen, maar het voordeel is wel dat je een goede alles-in-een camera hebt. Je behoudt het makkelijk bedienen zoals je dat met een compact camera hebt, en je kan extreem ver inzoomen. Daarbij heb je geen extra lenzen nodig en dus minder gewicht bij je.

Bridgecamera’s woorden vanwege hun grote zoombereik ook wel superzoomcamera’s genoemd.

Bekijk ook: De top-10 beste Bridgecamera’s van dit moment

Bokeh

Het woord Bokeh komt uit het Japans en beschrijft de algemene kwaliteit van de foto dat niet in focus is. Dit geld voor zowel de voor- als achtergrond. Over het algemeen wordt een wollige of zacht uit-focus gedeelte als goed gezien, terwijl een uit-focus gedeelte met ruis of scherpe randen als slecht wordt gezien. De meeste mensen denken bij bokeh aan de bollen en rondjes die zich vormen als lichtbronnen niet in focus zijn. Andere mensen gebruiken het woord Bokeh voor de wazigheid van de focus, maar dit zijn allen elementen van bokeh. Wil je een sterk bokeh effect, waarbij de bollen bijna in elkaar overlopen? Dan moet je ervoor zorgen dat je weinig scherptediepte hebt. Dat betekent dat er een klein deel van de foto scherpt is en de rest van de foto wazig. Dit krijg je door een zo groot mogelijk diafragma in te stellen van bijvoorbeeld f/1.2. Wil je juist een licht bokeh effect? Dan moet je de f-stop juist hoger zetten. Bijvoorbeeld op f/8.

Chromatische Aberratie

Chromatische aberratie is een kleurvervorming en een fout die ontstaat in het objectief. Dit effect ontstaat wanneer licht van verschillende golflengten (kleuren) niet op dezelfde manier worden afgebogen door de lens. Het is namelijk de bedoeling dat al het licht gebundeld blijft en op hetzelfde punt terecht komt op de sensor. Chromatische aberratie zie je veelal aan de randen van onderwerpen met harde contrasten. Denk aan takken van een boom of een huis met daarachter een felle lucht. Het effect dat je ziet een paarse of blauwe gloed.

Vooral zoomlenzen en lens van een lagere kwaliteit kunnen last hebben van dit effect. Wanneer je met sterke contrasten fotografeert is het aan te raden om dit in RAW te doen, zodat je het effect in de nabewerking kan wegwerken. Een kleiner brandpuntsafstand  en kleiner diafragma (hoger getal) helpen ook om dit effect te verminderen.

Clicks

Clicks is het Engelse woord voor kliks. Een ‘click’ (of shuttercount of actuations) staat voor één gemaakte foto. Een click vindt plaats elke keer als de sluiter open en dicht gaat. Als je een nieuwe camera koopt zie je vaak staan hoeveel clicks of foto’s de camera aankan voordat de accu leeg is. Aan het aantal clicks kan je ook zien hoe lang de camera al meegaat. Je kan het vergelijken met de kilometerstand van een auto. Op het moment dat je een tweedehands camera koopt is het dus belangrijk om het aantal kliks te bekijken.

Hoe controleer je het juiste aantal clicks?

Het aantal clicks kan je bij een nieuwe camera terugzien aan de bestandsnaam, bijvoorbeeld IMG_1920.jpg. Dat zou betekenen dat je 1920 foto’s/clicks hebt gemaakt. Toch is dit niet helemaal betrouwbaar, want op het moment dat de camera in ‘live view’ wordt gezet, gaat de sluiter een keer extra open en dicht. Daarbij gaat de teller na foto 9999 weer naar 0.

Soms is het mogelijk om het totaalaantal clicks op te vragen in het menu van de camera. Maar het aantal clicks wordt ook opgeslagen in de metadata van elke foto. Op een Apple computer kan je het aantal clicks van de foto in ‘voorvertoning’ zien: open het originele JPG of RAW-bestand en open daarna het infovenster. Klik op het tabje met de ‘i’ en daarna de tab EXIF. Scroll naar beneden totdat je ‘afbeeldingsnummer’ ziet staan. Het nummer dat je daar ziet staan, zijn het aantal clicks. Op een Windows kost het iets meer moeite om het aantal clicks te achterhalen. Je hebt dan een extra programma zoals Irfanview nodig.

Codec vs Format

Deze twee termen kunnen wat verwarrend zijn en worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze zijn niet hetzelfde. Het ‘format’ kan je zien als een container waar de video en andere informatie als geluid en metadata in zit. Het ‘codec’ is puur een bepaalde videocompressie dat door een systeem wordt gebruikt. Het codec wordt vervolgens in het format verwerkt.

Als voorbeeld, de Sony A7s III gebruikt het XAVC HS format en gebruik het H.265 video codec. Dit XAVC HS format is van Sony zelf, maar het H.265 video compressie codec kan door elke maker worden gebruikt. Het veelgebruikte MPEG-4 format (MP4) gebruik het H.264 codec. Een format is dus altijd nodig om bepaalde codecs en andere metadata te kunnen afspelen.

Color/Chroma Subsampling (4:2:0 / 4:2:2)

Videobeelden bevatten veel gegevens en worden opgenomen met verschillende compressietechnieken. Een daarvan is chroma (of kleur) subsampling, waarbij de twee chromakanalen van het videosignaal worden gecomprimeerd in vergelijking met het luma-kanaal (het eerste van de drie nummers). De technische uitleg is complex, maar er zijn momenteel twee soorten die algemeen worden gebruikt. 4:2:0-sampling geeft een goede kwaliteit en goede compressie en is de standaardinstelling voor de meeste camera’s die video vastleggen op een interne geheugenkaart. 4:2:2-sampling geeft een betere kwaliteit, maar heeft een externe recorder of een van de nieuwste, meer geavanceerde videocamera’s nodig – sommige hiervan kunnen intern 4: 2: 2-video opnemen.

Compact camera

Een compact camera is een digitaal fototoestel met een vaste ingebouwde lens. Deze kleine en lichte fototoestellen zijn gemaakt om te kunnen verkopen tegen lage prijzen. Een point-and-shoot toestel als dit is gemaakt voor consumenten die graag een hele goede foto willen maken, maar daar niet veel moeite in willen of kunnen steken. Deze fototoestellen komen goed pas bij bijvoorbeeld alledaagse fotografie of vakanties.

Hoewel compact camera’s misschien de stempel hebben van ‘amateurcamera’, kan je met de betere modellen heel veel instellingen zelf bepalen. Laat je dus niet misleiden door het amateuristische image dat deze kleine krachtpatsers hebben. Wil je lenzen kunnen verwisselen of instellingen zoals diafragma en sluitertijd bepalen? Kijk dan eens naar systeem camera’s of spiegelreflexcamera’s.

De ingebouwde lens van sommige compact camera’s kunnen tot wel 50x zoomen. Als dit het geval is, worden ze ook wel bridgecamera of superzoomcamera’s genoemd. Tegenwoordig heeft bijna elke compact camera minimaal 12 tot 15 megapixels, Full-HD (of 4K) film functie, creatieve filters, ingebouwde flits en een kantelbaar touchscreen.

Wil je dat jouw compact camera zowel 4K kan filmen, een kantelbaar scherm, bluetooth, NFC en Wifi heeft? Dan kom je in de klasse van high-end compact camera’s. Wil je alle compact camera’s kunnen vergelijken op prijs, merk en functionaliteiten? Kijk dan tussen ons compact camera overzicht.

Bekijk ook: de top-1o beste compact camera’s van dit moment

Contrast detectie vs Phase detectie

Phase-detectie autofocus is ‘slimmer’ dan contrast-detectie omdat het niet alleen ziet wanneer een object uit focus is, maar ook waar in beeld het hoofdobject zich bevindt en waar en hoeveel hoeveel focus er aanwezig moet zijn. Bij de contrast detectie kan ‘jagen’ ontstaan, het zoeken naar de juiste focus. Panasonic gebruikt Depth from Defocus, waarbij de informatie van de blur in de lens wordt gebruikt om te weten waar een object zich bevindt, net zoals bij Phase-detectie. Dit systeem is erg snel, maar levert vaak problemen wanneer deze in continu-focus modus staat, iets dat je veel gebruikt in film. Over het algemeen kiest men Phase-detectie over contrast-detectie.

Diafragma of f-stop

Het diafragma of f-stop bepaald hoeveel licht er in de lens toegelaten wordt. Het diafragma wordt in de lens bepaald door diafragma bladen die als een soort gordijn werken. Een groot diafragma betekent dat de lens helemaal open staat en het maximale licht naar binnenkomt. Een klein diafragma houdt in dat er bijna geen licht naar binnen wordt gelaten. Een groot diafragma wordt aangegeven met een laag getal zoals f/1.8, een klein diafragma met een hoog getal zoals f/12. Lees meer over diafragma en hoe je deze gebruikt in combinatie met ISO en sluitertijd.

Diafragma in het Engels: Aperture

Diafragmabladen of Diafragmalamellen

De diafragma bladen reguleren het licht dat binnenkomt. Zijn ze helemaal ingetrokken, dan laat komt er zo veel mogelijk licht binnen. Is er maar een heel klein gaatje zichtbaar? Dan wordt er weinig licht toegelaten. Het aantal diafragma bladen speelt een rol in hoe de foto er uit zien. Je kan je voorstellen dat hoe meer bladen er in de lens zitten, des te nauwkeuriger je te werk kan gaan.

Het effect van het aantal diafragma bladen kan je ook terugzien in bijvoorbeeld lens flares. Hoe meer bladen het objectief heeft, des te ronder de lens flares worden. Op onderstaande afbeelding is bij de ronde lens flares goed te zien dat er in de gebruikte lens 7 diafragma bladen zitten.

Diafragma bladen in het Engels: Diaphragm Blades

EXIF

EXIF-gegevens is de extra informatie die wordt opgeslagen in een JPEG of een RAW-fotobestand. De afkorting EXIF staat voor EXchangeable Image File Foto. Een andere naam die je voor deze gegevens ook wel tegenkom is ‘Metadata’ of ‘Metagegevens’.

Gegevens die o.a. worden opgeslagen in EXIF:

• Opname datum
• Opname tijd
• Bestandsindeling (JPEG/RAW)
• Bestandsnaam
• Bestandsgrootte
• Originele afbeeldinggrootte
• Afbeeldinggrootte (na uitsnijden/croppen)
• Locatie (indien GPS aanwezig of Wifi)
• Sluitertijd
• Brandpuntsafstand van de lens
• Brandpuntsafstand equivalent 35mm
• Diafragma
• ISO-Waarde
• Belichting (via histogram)
• Lens soort en informatie
• Flits (afgegaan of niet)
• DPI (Dots Per Image)
• PPI (Pixel Per Image)
• Kleurprofiel (bijv. sRGB)
• Compressie
• Contactgegevens (indien ingevuld)
• Copyright (indien ingevuld)
• Camera soort/Modelnummer
• Camera Merk
• Serienummer
• Softwarenummer

Waar gebruik je EXIF-gegevens voor?

De EXIF-gegevens komen van pas als je op een later moment wil bekijken welke instellingen je hebt gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan de instellingen voor die ene goede studio-photoshoot of juist als een foto helemaal is mislukt, dan kan je in de metagegevens zien of het aan de instellingen lag. Soms kan het zo zijn dat je twee foto’s hebt gemaakt van een onderwerp waarvan de een nét iets beter is dan de ander. Door de metadata kan je opmaken waarom die ene foto beter is dan de andere.

Waar vind ik de EXIF-gegevens?

Werk je op een Windows computer? Klik rechtermuisknop op de afbeelding > Eigenschappen > Tablad: Details. Werk je op een Apple, dan klik je op de foto rechtermuisknop > Toon Info.

Exif-gegevens kan je ook terugvinden in Adobe Lightroom (of andere fotobewerkingsprogramma’s) door in het tabblad Metadata te kijken, of op de letter ‘i’ te drukken. De meeste fotobewerkingsprogramma’s hebben een speciaal scherm waar je alle gegevens terug kan zien en aanpassen indien nodig.

Focus Breathing

Focus Breathing houdt in dat er een kleine verandering in de brandpuntsafstand plaatsvindt op het moment dat je aan de zoomring van een objectief draait. Meestal treed dit op wanneer je van de minimale naar de oneindige scherpstelafstand gaat. Tijdens het draaien is er af en toe een minimale brandpuntsverandering te zien. Dit komt voor bij zowel zoom- als prime lenzen.

Over het algemeen maakt Focus Breathing niet veel uit en het is vooral bij een grotere zoom dat je het opmerkt. Uiteraard kan dit wel vervelend zijn wanneer je video’s maakt, want dit effect wil je niet in je beeld zien natuurlijk. Deze verandering in brandpuntsafstand vind alleen plaats tijdens het focussen. Daarna staat alles weer goed. Hoe beter de kwaliteit van het objectief, het glas en machanisme binnenin, des te minder focus breathing plaatsvindt.

Frame of foto per seconde (FPS)

In de fotografie staat fps voor foto per seconde. In de cinematografie wordt hier frame per second mee bedoeld. Deze twee komen op hetzelfde neer, aangezien één frame gelijk staat aan één plaatje of foto.

FPS in fotografie

Als bij fototoestellen het aantal foto’s per seconde wordt aangegeven, dan wordt hiermee de burst-modus bedoeld. De burst-modus neemt in een korte periode zoveel mogelijk foto’s als dat het toestel aankan. Maar, dit kan het toestel maar voor een korte periode. Het aantal foto’s per seconde bij dezelfde camera is anders bij de continu-modus. Hierbij kan je de knop continu inhouden en snel foto’s nemen, totdat de buffer vol is.

De fps van een model kan bijvoorbeeld 10 zijn in burst-modus en 5 in continu-modus. De reden voor dit verschil heeft te maken met de buffer. De buffer is een tijdelijke opslag, waarna de foto’s worden verwerkt. Het aantal foto’s dat je snel achter elkaar kan nemen is afhankelijk van hoe groot en snel de buffer is.

FPS in cinematografie

Frames per seconde staat voor het aantal beelden dat de camera per seconde vastlegt. Het minimaal aantal frames dat je nodig hebt om een soepel lopend videobeeld te maken is 23.976 frames per seconde. Hoe hoger de ‘framerate’, des te snellere bewegingen de camera scherp kan vastleggen. Een slow-motion videobeeld is mogelijk vanaf 50 frames per seconde. Dit beeld kan dan namelijk 2x worden vertraag naar 25 frames per seconde. Er zijn speciale super slow-motioncamera’s die 10.000 (of meer) beelden per seconde kunnen vastleggen. Op deze manier kan je bijvoorbeeld een ballon gevuld met water zien exploderen in super, super, super slow-motion.

Frames per seconde in het Engels: Frames Per Second

Gamma in fotografie en cinematografie

Gamma is het bereik aan kleurwaarden dat een monitor of het scherm van een camera kan weergeven. Omdat monitoren minder zwart-tinten kunnen weergeven dan dat het menselijk oog kan zien, heb je af en toe gamma-correctie nodig. Dit gebeurt vanuit de camera of op je computerscherm. Op deze manier kunnen bepaalde zwart tinten worden weergeven die je anders niet had kunnen zien. Nieuwe schermen kunnen steeds meer verschillende tinten en kleuren weergeven, waardoor gamma-correctie minder nodig is.

Gimbal Stabilisatie

Wanneer men het heeft over een (camera) gimbal, dan wordt daarmee een elektronisch apparaat bedoeld dat de camera stabiel houdt. Letterlijk zorgt het onderdeel ‘gimbal’ ervoor dat rotatie in meerdere assen mogelijk is. Camera gimbals stabiliseren de camera meestal op minimaal 2, maar meestal 3 assen. Je komt het woord gimbal ook tegen in combinatie met ‘steadycam’. Een steadycam of steadicam wordt gebruikt voor grote en zware camera’s. Bij deze variant zit een vest/harnas waar een grote arm met springveren aan hangt. Aan die arm vind je de gimbal. Voor consumenten zijn er gimbals voor de smartphone beschikbaar om op deze manier schokken, tikken en loopbewegingen op te vangen. Vervolgens zijn er aparte gimbals categorieën voor action camera’s, systeemcamera’s, spiegelreflexcamera’s en de grote professionele camera’s. Tegenwoordig heb je elektronisch aangedreven gimbals die het stabilisatiewerk voor jou doen, maar voorheen gebeurde dit op basis van contragewichten. Vandaag de dag zijn er nog veel (professionele) filmmakers die de voorkeur geven aan een stabilisatiesysteem met contragewichten.

High Dynamic Range (HDR)

High Dynamic Range (HDR) zorgt ervoor dat er in een korte tijd 3 tot 9 foto’s worden genomen met verschillende belichtingen. De hoeveelheid foto’s hangt af van je camera of jouw eigen instellingen. Waar de eerste foto zich richt op de hooglichten en een onderbelichte foto neemt, zal de laatste foto zich richten op de schaduwen en een overbelichte foto nemen. Deze foto’s worden samengevoegd tot 1 foto om een zo hoog mogelijk dynamisch bereik te hebben. Voor het oog betekent dat de foto meer details in de hooglichten (bijv. de lucht) en meer details in de schaduwen laat zien. De foto komt dat dicht bij wat we met het blote oog kunnen zien.

Histogram

Een histogram weergeeft de dynamische reeks van pixel schaduwen en hoogtepunten middels een balkgrafiek. Binnen de grafiek zie je de helderheid van de kleuren. De kleuren die je in deze grafiek ziet zijn omgezet naar zwart. Hoe hoger de piek, des te helderder de kleur. Een histogram gebruik je om te meten hoeveel licht er binnenkomt en om ervoor te zorgen dat je geen overbelichte foto of video krijgt.

Als er veel activiteit plaatsvindt aan de linkerkant van de foto, dan kat dat duiden op onderbelichting. Zit de activiteit hoog aan de rechterkant, dan duidt dat op overbelichting.

Het is mogelijk om het histogram aan te zetten op je camera. Hiermee voorkom je dat je een over- of onderbelichte foto neemt. Mocht dit toch gebeuren, dan kan je in fotobewerkingsprogramma’s als Photoshop of Lightroom proberen om de foto bij te stellen. Het beste is als je de foto neemt in een groot JPEG of RAW-formaat. Je houdt dan namelijk meer bewerkingsruimte over.

 

 

Interlaced (i) vs Progressive (p) video

Het gebruiken van Interlaced video komt tegenwoordig niet veel meer voor en is afkomstig uit het oude televisietijdperk. Hierbij werd het t.v. signaal in twee delen verzonden: de even lijnen en daarna de oneven lijnen. De televisie ‘interlaced’ (voegt samen) deze beelden tot één geheel. Wanneer je een beeld als dit op pauze zet kan je makkelijk zien hoe het beeld is opgebouwd.

Tijdens de introductie van digitale video gebruikte men nog steeds Interlaced video omdat de processoren niet snel genoeg waren voor progessive (progressief). Bij het Progressive beeld wordt elk frame als één geheel verzonden. Dit houdt is dat je beeld van betere kwaliteit is. Interlaced wordt aangegeven met een ‘i’ en progressive met een ‘p’. Wellicht heb je Full HD 1080i of 1080p wel eens voorbij zien komen. Dit geeft aan hoe het beeld is vastgelegd.

ISO-Waarde

De waarde van de ISO (International Organization of Standardization), bepaald hoe gevoelig de camerasensor is voor licht dat binnenkomt via de lens. Hoe lager het getal, bijvoorbeeld 50, hoe minder gevoelig de sensor is. Het laagste getal dat je doorgaans tegenkomt op camera’s is 50. Het maximum getal op consumenten camera’s ligt rond de 12.800 en op professionele (video)camera’s kan dit getal oplopen tot 409.600 (of zelfs hoger).

Betekent dat wanneer je een hoge ISO-waarde instelt, je ook lichtere en heldere foto’s krijgt? Ja en nee. De beelden zullen zeker lichter worden, maar niet per se helderder. Dit komt omdat ISO een digitaal proces is. Het beeld wordt dus digitaal opgelicht en dat brengt ruis met zich mee. Hoeveel ruis je ziet heeft te maken met de grootte en kwaliteit van de sensor en het soort beeldprocessor dat de camera heeft.

Er zijn heel wat professionele systeemcamera’s en spiegelreflexcamera’s die een hoge ISO-waarde bieden, maar ISO-6400 kan op de ene camera helder beeld geven, waar het op de andere camera vol zit met ruis. Vanuit gaande dat beide camera’s op dezelfde manier zijn ingesteld en dezelfde foto nemen.

Een reden dat de Sony A7 serie zo gewild is, is omdat deze zelfs op de hoogste ISO-waardes nog steeds een redelijk ruisloos beeld geeft. Dit komt omdat er een zeer goede full frame sensor en beeldprocessor in de camera is verwerkt. Lees meer over ISO-waardes in combinatie met de camerasensor en diafragma.

ISO-waarde in het Engels: ISO Value

JPEG / JPG

Een JPEG is een gecomprimeerde foto, waarbij het blote oog nauwelijks de compressie kan waarnemen. Door van een RAW foto een JPEG/JPG te maken, wordt er een hoop ruimte bespaard. De foto is namelijk een stuk kleiner qua data, dan een ruw fotobestand. De bekendste gecomprimeerde bestandsnamen zijn JPEG/JPG en EXIF. Waarbij EXIF extra informatie bevat over waar, wanneer en hoe de foto genomen is. Denk aan gegevens als opname tijd en datum, sluitertijd, diafragma, brandpuntafstand, ISO-waarde, de lens en het cameramodel.

Wat is het verschil tussen JPEG en JPG?

Er is geen verschil, ze zijn precies hetzelfde. JPEG staat voor Joint Photographic Expert Group File Format. Op oudere Windows modellen kon de extensie ‘.JPEG’ worden gebruikt. Bij nieuwe versies van Windows werden alle extensies teruggebracht naar 3 letters en vandaar dat ‘JPG’ ontstond. Macintosh computers hebben deze limitatie nooit gehad en vandaar dat je daar JPEG-afbeeldingen hebt. Tegenwoordig accepteert ook Windows weer de JPEG-extensie. Vandaar dat je verschillende afkortingen ziet, die precies hetzelfde betekenen

Lens flare

Een Lens Flare ontstaat op het moment dat de zon of een andere lichtbron direct de lens in schijnt. Doordat er in een lens verschillende glazen elementen zitten verwerkt, reflecteren deze het licht. Hierdoor kan je op de foto uitrekte zonstrepen, prisma’s of rood/blauwe rondjes zien.

Hoe de vorm en kleur precies is hangt af vanuit welk punt het licht komt. Licht dat uit linkerbovenhoek komt geeft andere vormen en kleuren, dan wanneer het direct in het midden van de lens schijnt. Ook de lichtbron en kleur speelt een rol. Je kan je voorstellen dat een ondergaande rode zon een andere Lens Flare geeft, dan een zon hoog aan de hemel. Als laatste speelt het soort objectief een grote rol. Elke lens is op een net iets andere manier in elkaar gezet, wat de lens flare ook doet veranderen.

Hoe voorkom je een Lens Flare?

Stel dat je juist geen Lens Flare wil, dan is het handig om een zonnekap of UV-filter te gebruiken. Vaak zit er standaard een zonnekap meegeleverd bij de lens, maar je kan er ook voor kiezen een grotere en betere te kopen. Deze zonnekappen zijn wat langer, waardoor er nog minder ongevraagd licht naar binnen komt. Een UV-filter kan helpen om het binnenkomende licht te filteren, waardoor je bijna alle flares er direct uithaalt.

Je kunt een Lens Flare inzetten om een extra effect aan de foto te geven. De flare kan bijvoorbeeld precies langs de zichtlijn lopen, waardoor je extra aandacht legt op het onderwerp. Maar het kan ook een heel dromerig of wollig effect opleveren.

LOG profiel

Log is een kleurprofiel dat he dynamisch bereik van de camera vergroot door meer details in de hooglichten en schaduwen op te nemen. Het werken met dit profiel is eigenlijk alleen weggelegd voor professionals omdat het goed instellen van het profiel vóór dat je film een secuur werkje is. Ook de kleur nabewerking kost meer tijd omdat je het platte profiel weer terug moet brengen naar ‘normale’ kleuren middels een LUT (lookup table). Als je deze techniek onder de knie hebt kan je echter hele mooi cinematische beelden creëren.

Low-pass / anti-alisasing filter

Je zal het zien staan in productbeschrijving: een camera sensor die géén of juist wel een low-pass (anti-alisasing) filter heeft. Een filter als deze wordt ook wel een ‘anti-blur’ filter genoemd. Het filter zorgt ervoor dat je geen kleurvervormingen of ‘moiré‘ in je beeld krijgt. Dit zijn een soort van regenboog kleurtjes die je foto in een negatieve manier aantasten. Het Low-Pass filter zorgt ervoor dat je dit effect niet krijgt. Wanneer je close-up of mid-wijde beelden schiet is het belangrijk dat je beelden geen moiré bevatten, maar bij bijvoorbeeld landschapsfotografen komt dit effect amper voor. Het nadeel van de filter is dat de fijnste details verloren gaan en dat je bij bijvoorbeeld landschapsfoto’s opeens heel veel details mist.

Megapixel

Eén megapixel bestaat uit 1 miljoen pixels. Een 20 megapixel camera heeft dus 20 miljoen pixels tot zijn beschikking. De hoeveelheid pixels komen vooral van pas als je wilt inzoomen op een foto, want dan worden de details belangrijk.

Het scherm waar je op dit moment naar kijkt is opgebouwd uit vele pixels. Eén pixel is ongeveer 0.26mm groot en om een scherm te vullen heb je er flink wat voor nodig. Pixels zijn meestal vierkant en vormen een grid. Een 1 megapixel camera zal een resolutie hebben van ongeveer 1200 pixels bij 900 pixels. Hoe meer megapixels er in een foto zitten, des te groter het bestand wordt. Op fotocamera’s en telefoons heb je vaak de optie om een foto te nemen in een lagere resolutie, zodat deze niet al te veel geheugenruimte in beslag neemt.

Wat zeggen het aantal megapixels over de fotokwaliteit?

Het aantal megapixels zegt vooral wat over het aantal megapixels, maar staat los van de foto kwaliteit. De uiteindelijke kwaliteit van je foto hangt af van de volgende elementen:

• De beeldprocessor
• Sensor grootte
• Lens
• ISO-waarde
• Diafragma
• Belichting van je onderwerp

Een foto is altijd maar zo goed als je zwakste schakel. Stel dat je een foto maakt met het duurste fototoestel ter wereld, maar je maakt een foto die uit focus en bewogen is, dan heb je alsnog een slechte foto. Meer dan 12 megapixels zijn al meer dan voldoende voor normale prints. Je kan gaan kijken naar meer megapixels (20+), als je foto’s wil gaan uitvergroten, printen op grotere formaten of gaat bewerken in detail middels een fotobewerkingsprogramma.

Hoeveel megapixel heb je nodig?

Hoeveel megapixels je nodig hebt hangt af van wat je met de foto wil doen. Tegenwoordig is het bijna niet meer mogelijk om een nieuwe camera te vinden die minder dan 10 of 12 megapixels heeft. Dat betekent dat je sowieso genoeg pixels hebt om de foto’s op 300 dpi (dots per image) uit te printen voor bijvoorbeeld een fotoboek. Een grotere resolutie dan 12 is vooral handig als je de foto’s wil croppen (bijsnijden), gaat inzoomen of ze op extreem groot formaat wil printen.

Moiré

Moiré is een patroon dat in je foto kan ontstaan en lijkt op kleine regenboogjes. Het is een ongewenst effect en zorgt ervoor dat kleuren worden vervormd. In de natuur zal je dit effect nooit tegenkomen en je ziet het voornamelijk op foto’s van textiel, haar en allerlei alle dagelijkse producten. Om dit effect weg te nemen gebruiken veel camera’s een low-pass of anti-alisasing filter.

ND-filter

Een ND-filter (niet te verwarren met een UV-Filter) is een soort van zonnebril voor je objectief. Er zijn twee soorten ND-Filters. De eerste ND-Filter is een soort zonnebril die het binnenkomende licht minder sterk maakt met een vaste sterkte. ND-filters met een vaste sterkte verminderen het licht met bijvoorbeeld 8, 16 of 32 stops. Als je van sterkte wil verwisselen moet je de filters verwisselen. Dus kost even wat werk, dus dit is het handigst in omstandigheden waar het licht niet te veel veranderd.

Ben je buiten aan het fotograferen en heb je te maken met wisselende lichtomstandigheden? Dat is een variabel ND-Filter wellicht handig. Met een variabel ND-Filter kan door aan het filter te draaien de stops soepel veranderen van bijvoorbeeld van 8 tot 32. Uiteraard zijn dit soort filters vaak wel wat prijziger.

 

Penta spiegel of Pentaprisma

De Penta Spiegel zorgt ervoor dat het beeld te zien is via de zoeker, nadat het licht via de lens en de spiegel binnenkomt. De penta spiegel zit verwerkt in spiegelreflexcamera’s. Hierbij komt er licht binnen via de lens en dat wordt gereflecteerd op de spiegel. De spiegel reflecteert het beeld recht omhoog, wat betekent dat je nog niets kan zien door de zoeker. De penta spiegel is een spiegeltje dat bestaat uit 3 onderdelen en zorgt ervoor dat het licht gereflecteerd wordt naar de zoeker.

Penta spiegel in het Engels: Pentaprism of Pentaprisma

Pixel binning, line skipping vs. oversampling

Bepaalde camera’s hebben exact het aantal megapixels dat nodig is om 4K film vast te leggen. Voor het maken van 4K film heb je maar 12 megapixels nodig, maar vaak heeft de betreffende sensor meer megapixels. Als fabrikant kun je een aantal dingen doen om de video op te nemen:

1: Cropped video: hierbij wordt een kleiner deel van de sensor gebruikt en alleen de benodigde megapixels om video vast te leggen. Je beeld is hierdoor minder wijd en dit heeft weinig processorkracht nodig.

2: Pixel binning/Line skipping: hierbij worden pixels gecombineerd en overgeslagen om het benodigde aantal megapixels te krijgen voor de video. Echter geeft dit niet de beste beeldkwaliteit en het is goedkope aanpak

3: Oversampling: Hierbij wordt de video opgenomen met alle pixels op de sensor die daarna worden verkleind tot het vereiste beeldformaat. Dit geeft de allerbeste kwaliteit omdat er heel veel extra beeldinformatie aanwezig is. Het is echter wel een zwaarder proces voor de camera.

RAW

RAW-foto’s zijn niet verwerkte bestanden en moeten worden bewerkt, gecorrigeerd en vervolgens worden opgeslagen naar een leesbaar formaat als TiFF, PNG of JPEG. Een RAW-foto bestand is het best te vergelijken met de negatieven van een fotorolletje. RAW (ruw) slaat zo veel mogelijk informatie op als dat het fototoestel toelaat. Hoeveel informatie er wordt opgeslagen hangt af van je model en de kwaliteit van de camera.

De bestandsformaten van een RAW-foto zijn 2 tot 6 keer groter dan een JPEG, dit komt doordat deze zo veer informatie bevat. Tijdens het bewerken heb je meer ruimte om te spelen met schaduwen, kleuren, lichten, contrasten en witbalans. Daarnaast is een RAW-foto scherper en zijn is zo min mogelijk compressie en verwerking toegevoegd. Er zit dus geen ruis-reductie of verscherping van de foto op.

Lees meer over RAW in ons artikel over RAW-foto’s, wat je ermee kan en wanneer je het gebruikt.

RAW-video

RAW staat voor ‘ruw’ en is staat gelijk aan RAW-beelden die je ook in fotografie hebt. RAW-videobeelden zijn niet-gecomprimeerde beelden, waar geen kleurprofielen op zijn toegepast. De bestanden die hier uit voortkomen zijn enorm groot en zwaar en kunnen alleen worden opgenomen door de professioneelste modellen. Meestal heb je een extern opnameapparaat nodig om RAW te kunnen vastleggen. Filmen in RAW is alleen aan te raden als je met een strak script werkt.

Ruisreductie of onderdrukking

Ruisreductie of ruis onderdrukking is een proces dat plaatsvindt in de camera, nadat de foto is genomen. De beeldprocessor zet het binnengekomen licht, dat op de sensor is gevallen, om in een digitale foto. Hierbij worden kleuren, belichting en contrasten verwerkt, ruis onderdrukt, het beeld verscherpt en omgezet tot een beeld dat door ons te bekijken is op het schermpje.

De manier waarop ruis wordt onderdruk hangt af van de kwaliteit van je camera en beeldprocessor. Het is redelijk makkelijk om ruis volledig te onderdrukken, maar daardoor verlies je een hoop details en scherpte in de foto. Het lijkt dan net alsof alle onderwerpen in elkaar overlopen en dat wil je natuurlijk niet.

Ruis reductie in het Engels: Noise Reduction

Wat is ruis?

Ruis is te herkennen aan kleine vlekken en spikkeltjes in de foto. De kleur van ruis gaat van blauw, groen, rood, grijs, wit en zwart. Vaak is het een combinatie. In donkere gebieden, zoals schaduwen en donkere tinten, zie je ruis als eerste.

De ruis ontstaat door bijvoorbeeld het digitaal lichtgevoeliger maken van de sensor. Dit gebeurt door de ISO-waarde op te krikken. Maar ook door langdurig ligt op de sensor te laten vallen. Denk bijvoorbeeld aan het maken van een foto met lange sluitertijd. Stel dat een foto er te donker is uitgekomen, dan kan je de foto oplichten in de nabewerking. Als je de foto te veel oplicht kan er ook ruis ontstaan in de donkere gebieden.

Hoe voorkom je ruis?

Om ruis te voorkomen is het belangrijk dat je de belichtingsdriehoek goed instelt. Hieronder vallen het diafragma, sluitertijd en ISO-waarde.

Geen hoge ISO-waarde

Een van de belangrijkste manieren om ruis te voorkomen, is door de ISO-waarde niet te hoog te zetten. Bij consumentencamera’s als compact camera’s en goedkopere systeem- en spiegelreflexcamera’s, wil je de ISO niet hoger zetten dan 6400. Doe je dat wel, dan heb je een grotere kans op ruis.

Huacachina, Peru foto zonder en met ruisreductie. Het verschil is vooral in de lucht te zien.

Grote sensor

Er zijn een aantal camera’s, zoals de Sony A7 serie en Panasonic Lumix GH5s, die extreem hoge ISO-waardes aankunnen, zonder veel ruis te laten zien. Dit komt doordat deze camera’s een full-frame sensor (Sony) hebben en een zeer goede beeldprocessor. Een grote sensor laat meer licht binnen en daardoor heb je direct al minder kans op ruis.

Lichtgevoelige lens

Zorg ervoor dat je een lichtgevoelige lens hebt. Hoe meer licht de lens toelaat, bijvoorbeeld f/2.0, des te minder je het licht hoeft op te krikken in de camera in slecht belichte omstandigheden. Daarbij is het altijd handig om het onderwerp dat je vastlegt goed te belichten. Indien mogelijk uiteraard.

Langere sluitertijd

Om meer licht binnen te laten, kun je kijken of je sluitertijd iets omlaag kan. Misschien zie je dat de sluitertijd op 1/50 staat, maar misschien is 1/30 ook voldoende. Hierbij is het belangrijk om te kijken naar de omgeving. Een stil landschap laat langere sluitertijden toe dan een druk bewegende stad. Hoe lager je sluitertijd instelt, des te belangrijker het wordt dat je gebruikmaakt van een statief. Anders ga je de beweging van je hand terugzien zien in de foto.

Scherptediepte

Als je het hebt over scherptediepte, dan heb je het over foto’s met een scherpe voorgrond en onscherpe achtergrond, of andersom, of juist een foto waar bijna helemaal geen scherpte verschil inzit.

Veel scherptediepte: bijna alles in de foto is scherp. Van de voor- tot achtergrond. Denk aan landschappen of wijde foto’s van architectuur.

Weinig scherptediepte: Een klein deel van de foto is scherp en de delen er omheen niet. Denk aan portretfoto’s of macrofoto’s van bloemen of insecten.

Hoe maak je scherptediepte?

Dit effect creëren je door een groot diafragma op je lens in te stellen. Hoe groter het diafragma, des te kleiner het getal. Diafragma wordt ook wel aangegeven als f-stop, met de letter f. F/1.4 is bijvoorbeeld een groot diafragma en hiermee zorg je dat er een heel groot scherpte verschil is met de voor- en achtergrond. Wil je juist dat de foto platter wordt, waarbij zowel voor- als achtergrond even scherp zijn, dan gebruik je een klein diafragma als f/12.

Scherptediepte wordt gebruikt om de ogen op een bepaald punt te laten focussen. Bij een groot landschap is dat lastig, want alle elementen liggen in de verte. Maar op het moment dat je datzelfde landschap door de takken van een struik vastlegt, dan kun je focus op zowel het landschap als de struik leggen. Stel dat je focus op het landschap (dat je door de struik heen ziet), dan worden de takken heel wazig. Lees meer over scherptediepte in ons artikel over camera-instellingen.

Scherptediepte in het Engels: Depth of Field (DOF)

Sensor

De camerasensor vangt het licht op dat binnenkomt door de lens. De grootte van de sensor bepaalt voor een groot deel hoe duur je camera is en het formaat is een belangrijke factor tijdens het kiezen van je nieuwe camera. Er zijn verschillende maten sensoren en hoe groter de sensors, des te meer licht deze kan opvangen en een grotere beeldhoek je krijgt. Een grotere en lichtgevoelige sensor is ook duurder. Doordat de sensor meer licht opvangt, heb je meer mogelijkheden als het gaat om sluitersnelheden (belangrijk bij sport) en fotograferen als het donker wordt. Het zal je misschien opvallen dat er bij camera’s met een kleine sensor wordt gesproken over “het 35mm equivalent”, daarmee worden de full-frame sensoren bedoeld en gebruikt als startpunt om te vergelijken.

Sensor crop factor

Bij een crop, wordt een kleiner deel van de sensor gebruikt waarbij er delen van de sensor als ware worden afgesneden. Het formaat van de sensor is belangrijk bij zowel fotografie als videografie. Een full frame sensor (35mm) is het grootst, vangt het meeste licht op, geeft een wijder beeld en minder scherptediepte. Om deze reden is deze sensor ook het duurst. Kleinere sensoren als APS-C en Micro FourThirds (MFT) hebben een crop t.o.v. de 35mm sensor. Bij een APS-C sensor heb je een crop (zoom-in) van 1.5x en bij MFT 2x (t.o.v. 35mm full frame).

Crop in video is belangrijk om naar te kijken, want wanneer je filmt in 4K wordt niet altijd de gehele sensor gebruikt. Stel dat je filmt in 4K met een crop, dan wordt je beeld wat meer ingezoomd en heb je een minder wijde beeldhoek.

Sluitertijd of Belichtingstijd

Sluitertijd is de tijd dat de sluiter openstaat om licht op de sensor te laten vallen. De sluitertijd wordt altijd in een breuk van de secondes aangegeven, bijvoorbeeld 1/8000 of 1/500. Dat houdt in een 8000^e of 500^e van een seconde. Bij het vastleggen van (snel) bewegende objecten is het belangrijk een snelle sluitertijd in te stellen. Terwijl het instellen van een langere sluitertijd (1/25 of 30 seconden) van belang is voor avondbeelden, sterren, of foto’s waar je beweging in wilt zien, zoals water of lichtstrepen. Lees meer over sluitertijd, tips en voorbeelden in ons uitgebreide artikel.

Sluitertijd in het Engels: Shutterspeed

Spiegelreflexcamera of DSLR

Wat is een spiegelreflexcamera? Dat is een goed vraag, want veel mensen zoeken naar een term als deze. Een spiegelreflexcamera is een camera waarbij je lenzen kan verwisselen.  Het licht komt binnen via de lens en via een spiegel en penta prisma wordt dit licht gereflecteerd naar de zoeker. Door de zoeker zie je dan exact wat de lens ook ziet. Dit betekent dus dat je een zo realistisch mogelijke weergave van de werkelijkheid hebt.

Op het moment dat je een foto neemt, gaat het spiegeltje heel even omhoog zodat het licht de sensor kan raken. De sensor zet dat licht, samen met de beeldprocessor, om in een digitale foto die je op het scherm terugziet.

Voordeel van spiegelreflexcamera’s

Het voordeel van spiegelreflexcamera’s is dat deze vaak wat groter en zwaarder zijn. Hierdoor heb je een betere grip en krijg je minder trillingen in je beeld. Elke instelling op deze camera kan je handmatig veranderen en opslaan. Het zijn camera’s voor fotografen die serieus aan de slag willen met fotografie. Uiteraard zit er ook een auto-modus op de camera, maar daar zijn dit soort camera’s natuurlijk niet voor bedoeld.

Soorten spiegelreflexcamera’s

De spiegelreflexcamera komt in allerlei soorten. Zo zijn er camera’s voor de beginner, gevorderde tot professionele en professionele fotograaf. Maar waar zit het verschil dan in? Het verschil in deze camera’s zal je voornamelijk vinden in het soort beeldprocessor, sensor (grootte), foto kwaliteit en datasnelheid en algemene bouwkwaliteit.

 

DSLR naam uitleg

DSLR staat voor Digital Single Lens Reflex en dit is hoe ze een spiegelreflexcamera in het Engels noemen. Voordat deze camera’s digitaal werden heette ze SLR. Meer over het verschil tussen de namen, soorten en de geschiedenis kan je lezen in ons artikel over Spiegelreflexcamera’s.

Spiegelreflexcamera vs Systeemcamera

Het grootste verschil tussen een spiegelreflex en een systeemcamera is het feit dat deze laatste genoemde geen spiegel heeft. Dit maakt de systeem camera compacter en dus ook lichter. Bij een systeemcamera is het ook mogelijk om lenzen te verwisselen, goede foto’s te maken en vooral hoge kwaliteit films op te nemen. Lees meer over de verschillen tussen systeemcamera’s en spiegelreflexcamera’s in ons artikel.

Bekijk ook: de top-10 beste spiegelreflexcamera’s van dit moment

Stacked Sensor

Stacked sensoren gaan een stap verder dan Back Side Illuminated (BSI) sensoren. De sensorlagen en schakelingen worden gefabriceerd, vervolgens hoogwaarden gepolijst, zodat ze daarna kunnen worden samengevoegd (Stacked). Hierdoor wordt de sensor complexer en heb je de mogelijkheid RAM-geheugen direct in de sensor te bouwen, in plaats van dit in de beeldprocessoren te verwerken. Dit heeft als gevolg dat je extreem snelle uitleessnelheid hebt.

Systeemcamera

Een systeemcamera is een digitale camera waarbij je de lenzen kan verwisselen en volledige controle hebt over alle instellingen. Tegenwoordig zijn deze camera’s zowel populair onder fotografen en videografen. Nieuwere modellen hebben full-frame sensoren en een hoog aantal megapixels, wat deze camera’s zeer interessant maakt voor de reizende fotograaf. Maar ook op videogebied zijn dit echte krachtpatsers. Zo zijn er al camera’s op de markt die tot 8K beelden kunnen schieten. Naast deze hoge resolutie zijn deze camera’s ook in staat om de foto- en videobeelden met hoge (ruwe) datasnelheden te verwerken. Hierdoor krijg je nog meer details in je foto of video.

Verschil met spiegelreflexcamera’s

Waar bij een spiegelreflexcamera het licht via de lens binnenkomt en dan via de spiegel naar de zoeker wordt gereflecteerd, komt het licht bij een systeemcamera direct op de sensor terecht. Het beeld dat je via de zoeker ziet is digitaal. Het voordeel hiervan is dat je aanpassingen van diafragma of sluitertijd direct terugziet. Maar ook filters zoals zwart-wit zie je direct terug. Je hebt dus een exacte weergave van hoe je foto eruit gaat zien. Bij spiegelreflexcamera’s was dit alleen mogelijk door de ‘liveview-modus’ aan te zetten op het LCD-scherm.

Als een systeemcamera hetzelfde kan als een spiegelreflexcamera (DSLR), waarom zou je dan ooit nog een DSLR kopen?

Een systeemcamera is licht en compact, maar dat betekent ook dat je daardoor minder grip hebt. Door het lichte gewicht ga je sneller bewegingen in de foto zien die door de trillingen van je hand zijn gemaakt. Daarbij hebben spiegelreflexcamera’s altijd een accessoireschoen (hotshoe) aansluiting, microfoon aansluiting, een zoeker, RAW-foto functie en nog wat extra’s die niet elke systeemcamera heeft. Wil je dat een systeemcamera in de buurt komt van een DSLR op fotogebied? Dat moet je vaak al een high-end model kopen.

Ben je veel bezig met videografie? Dan is een systeemcamera altijd een betere keuze dan een spiegelreflexcamera. Modellen als de Sony A7s of Panasonic GH5s zijn bijna puur voor de videografie gebouwd.

Lees meer over de verschillen tussen systeemcamera’s en spiegelreflexen in ons artikel.

Bekijk ook: de top-10 beste systeemcamera’s van dit moment

Witbalans

De witbalans in de camera zorgt ervoor dat de kleur wit ook echt wit is en het regelt de ‘warmte’ of ‘koelte’ van de kleuren in de foto. Door de witbalans van eenzelfde foto te veranderen kan deze heel warm of juist heel koud aanvoelen.

Elk licht is anders. Kijk je naar de zon, dan is dat niet altijd dezelfde warme kleur. Soms is het geel en tegen de avond kan het roder en warmer worden. Waar een TL-buis wit licht afgeeft, geeft een spaarlamp geel en warmer licht. Het licht dat je ziet als het bewolkt is voelt kouder en meer blauw, en tijdens een zonsondergang krijg je warme geel/rode kleuren. Het half uur voor en half uur na zonsondergang wordt ook wel ‘Golden Hour’ genoemd. Dit komt doordat je rond die tijd de beste lichten en contrasten vindt.

De kleur wordt met de letter ‘K’ (kelvin) en een nummer aangegeven. De witbalans kleuren gaan van een gele warme kleur tot een blauwe koude kleur.

• Kaarslicht: 1900
• Verwarmd licht: 2700
• Zonsopgang/ Golden Hour: 2800 tot 3000
• Halogeenlampen: 3000
• Maanlicht: 4100
• Witte LEDs: 4500
• Daglicht: 5000 tot 5500
• Flits: 5500
• Overbelicht/bewolkt: 6500 tot 7500
• Schaduw: 8000
• Zware bewolking: 9000 tot 10000

Hoe stel ik mijn witbalans goed in?

Uiteraard wil je dat de camera de natuurlijkste kleuren vastlegt en daarvoor moet de witbalans juist worden ingesteld. Op de camera kun je dit handmatig instellen, maar er zijn ook voorinstellingen en een automatische stand. De automatische stand is handig, maar kan gevaarlijk zijn als de camera geen ‘puur wit’ referentie heeft. Je kunt een ‘grijskaart’ gebruiken om de witbalans goed in te stellen. Op deze grijskaart zitten verschillende wit tinten. Een wit A4 vel werkt ook prima.

Gebruik ik automatische, voorinstellingen of handmatige witbalans instellingen?

Als je de tijd hebt, dan is het altijd het beste om de witbalans handmatig in te stellen. Een goede witbalans kan net dat beetje extra geven aan een foto. De automatische stand is op veel camera’s best betrouwbaar, maar kan in de war raken als het niet genoeg referentie wit-tinten heeft.

Voorinstelling

Een voorinstelling is prima als je weet dat je een tijdje fotografeert in dezelfde omgeving. Denk aan fotograferen buiten in een zonnig dorp, binnen in een kasteel of op een feest. Maar als je weet dat de lichtomstandigheden vrijwel gelijk blijven, dan is het niet veel moeite om zelf de witbalans in te stellen.

Handmatig

Schiet je professionele projecten, dan zorg je er altijd voor dat alles handmatig is ingesteld. Met auto-instellingen geef je de controle uit handen en heb je de kans dat er iets anders wordt vastgelegd dan dat jij wil.

Heb je vragen over camera termen en woorden? Stel ze dan hieronder in de comments!

– Op alle informatie op deze website en pagina rust auteursrecht en is eigendom van CameraDeals.nl. Deze informatie mag niet worden vermenigvuldigd of gekopieerd zonder toestemming van CameraDeals.nl. –

Wat is Camera Deals?

Wij van Camera Deals vinden voor jou de beste video- en fotocamera, objectief en drone prijzen in Nederlandse en Belgische webshops. Onze website is 100% onafhankelijk. Bij ons kun je camera prijzen vinden en we schrijven tests & reviews en blogs met tips en camera-informatie. Daarbij geven we je het laatste nieuws over camera smartphones, camera-apparatuur, film en fotografie gebied. Op die manier helpen we bij het vinden en kopen van de beste camera, objectief, drone, gimbal en accessoires. Ga naar het camera-overzicht om het volledige aanbod van lenzen, camera’s, drones en accessoires te vinden.

Camera Deals bestaat dankzij jou! Wanneer je via een van onze links een product koopt, ontvangen wij een klein percentage van het aankoopbedrag. Dit heeft geen effect op de prijs van het product. Dank je wel!

De beste camera’s, objectieven en drones van dit moment

Bekijk onze Top- en beste lijsten en zie wat de beste camera van dit moment is.

Camera keuzehulp

We hebben een aantal handige gidsen en artikelen opgesteld om te helpen bij het kiezen van de beste camera voor jou:

Lees alles over camera-instellingen en specificaties

Wil je een camera kopen, maar weet je niet wat wel of niet belangrijk is? Lees onze camera kies-tips gids en je leert alles over het vergelijken van camera’s en vinden van goede online prijzen!

Er worden allerlei camera termen en woorden gebruikt en het is normaal als je de betekenis niet weet. In ons woordenboek leggen we de voorkomendste camerawoorden voor je uit.

Wil je eerst uitzoeken welk type fotograaf je bent en welke camerasoort bij je past? Bekijk dan ons camerasoort kiezen stappenplan.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang kortingen en camera deals in je inbox!

Nieuws en recente posts