Uitleggids: hoe camera lenzen werken en welke objectief soorten er zijn
Camera lenzen zijn het allerbelangrijkste onderdeel van je camera set-up en daarom is het handig om te weten hoe deze in elkaar zitten en waarom ze zo belangrijk zijn. In deze uitleggids vertellen we je alles over lenzen, jargon en namen en welke soorten objectieven er zijn. Na dit artikel ga zeker weten met het volste vertrouwen de lenzenwereld in!
Weet je al wat camera lenzen doen en wil je een lijst zien van welke lenssoort bij jouw fotografie stijl past? Dat moet je zeker even dit artikel lezen.
Hoewel de camera’s speciaal zijn gemaakt om verschillende camera lenzen op te zetten, gebruiken vele fotograferen niet meer dan de standaard kit-lens. Dat is niet gek, want het vinden van een juiste nieuwe lens is een lastig proces, kost geld en gaat teweeg met vele afwegingen.
Zoals ze zeggen: “Je bent zo sterk als je zwakste schakel”. Althans, dat zegt mijn moeder altijd. Heb je het duurste model spiegelreflex en schiet je met een goedkope kitlens, dan is je uiteindelijk foto niet beter dan die van een goedkoop spiegelreflexcamera model. De lens is dus één van je belangrijkste onderdelen van de camera set-up. Het maakt of kraakt je foto. Het licht komt als eerste aan bij de lens die dat vervolgens naar de sensor stuurt. Je wil uiteraard dat dit eerste proces zo goed mogelijk gebeurt. Veel fotografen schieten liever met een so-so camera en een hele goede lens, dan andersom. Weten hoe belangrijk de lens is, is stap één. Maar weten welke lens het beste resultaat geeft voor jouw wensen dat is weer wat anders.
Camera lenzen uitleg: wat is een camera lens of objectief?
Voor de nieuwkomers: camera lenzen zijn bijzondere buizen van glas met getallen en ingewikkelde acroniemen op de zijkant. Hopelijk helpt deze gids je begrijpen welke lens je kan gebruiken om het beste resultaat te behalen, waarom sommige lenzen meer kosten dan een wereldreis en hoe je een lens van minder dan €150 koopt die jouw fotografie voor altijd kan veranderen.
Een normale vaste brandpuntsafstand lens (prime-lens) en zoomlens zijn de voorkomendste lenzen ná de kit lens (de standaard meegeleverde lens in een camera pakket).
Wanneer je een kit camera lens gebruiker bent is het antwoord simpel: zodra je het geld hebt moet je zo snel mogelijk een prime lens en/of een goede zoomlens kopen. Welke camera je ook in je bezit hebt, je foto’s zullen vele malen beter worden wanneer je een echt goede lens koopt. Dat was het simpele antwoord, maar het moeilijkste gedeelte is het kiezen van de juiste lens. Blijf lezen en je krijgt een idee welke goed voor jou is.
Camera lenzen uitleg: wat is het verschil tussen lens en objectief?
Soms worden camera lenzen ook als ‘objectief’ aangeduid en er zit geen verschil tussen de twee. De naam ‘lens’ is de simpele naam die men aan ‘objectief’ heeft gegeven. In werkelijkheid is ‘lens’ een enkel element, terwijl ‘objectief’ het geheel is en uit meerdere elementen en lenzen kan bestaan. Het woord ‘lens’ wordt in de Engelse taal gebruikt, terwijl het woord ‘objectief’ in de Nederlandse taal wordt gebruikt. Het woord ‘lens’ kan soms verwarrend zijn, omdat hiermee ook contactlenzen voor in de ogen bedoeld kunnen worden.
Lees ook: Waarom je verder moet kijken dan de standaard kit lens een een goede zoom- of prime lens moet kopen.
Camera lenzen uitleg: objectief betekenis
Het woord objectief komt van het feit dat het objectief het voorwerp of ‘object’ laat zien. Het woord objectief wordt gebruikt voor alle optische instrumenten zoals camera’s, microscopen en telescopen. Een objectief kan uit één lensonderdeel bestaan, maar ook uit meerdere. De ouderwetse boxcamera’s van vroeger gebruiken een enkele lens in het objectief, terwijl moderne lenzen zo rond de 15 lenselement bevatten. Per merk en objectief soort zijn het aantal lens elementen verschillend. Hoe deze zijn geplaatst en hoe goed ze geslepen zijn hangt beïnvloed de eindprijs van het objectief.
Hoe zitten camera lenzen in elkaar?
Zoals we eerder beschreven is een objectief de verzamelnaam van meerdere lenzen. Hieronder zie je de namen van de onderdelen in een objectief.
Is dit heel belangrijk om te weten? Nee, niet echt, want je kan er niets aan veranderen. Het belangrijkste om te weten is dat het glas per lens op een andere manier kan zijn geslepen en gevormd. Zo heb je bijvoorbeeld een asferisch (niet-bolvorming) of sferisch lens element. Betere afwerkingen of het gebruik van beter glas kost uiteraard meer, maar geeft ook een hogere beeldkwaliteit.
Een zoomlens heeft bewegende onderdelen binnenin die allemaal op dezelfde afstand moeten blijven of dezelfde sterkte moeten behouden wanneer je in- en uitzoomt. Je kan je voorstellen dat dit proces lastig te maken is. Daarom zie je bij goedkope zoomlenzen dat het diafragma omlaag gaat (hoger getal) wanneer je inzoomt. Je verliest licht. Wil je dat je een constant diafragma behoudt tijdens het zoomen, dan worden er andere technieken toegepast en dat kost een hoop geld.
Dat is meteen het voordeel van een lens met vast brandpunt (prime): er wordt niet gezoomd. De hele lens wordt dus om dat ene brandpuntsafstand gebouwd.
Het ontcijferen van camera lens jargon
Om te kunnen begrijpen wat camera lenzen doen is het belangrijk om te weten wat alle woorden betekenen. Daarom ga ik eerst de belangrijkste woorden en jargon langs die te maken hebben met of invloed hebt op de lenskeuze. Bekijk het cameratermen woordenboek voor alle camera en lens termen uitleg.
De lange reeks tekst, letters en cijfers geven veel informatie over wat de lens is en kan.
Brandpuntsafstand (focal length)
De brandpuntsafstand wordt uitgedrukt in millimeters ‘mm’ en is de afstand tussen het midden van de lens (waar het licht gereflecteerd wordt) en de sensor. Een hoger getal betekent een grotere afstand en zoom, terwijl een lager getal betekent dat de lens kan worden gebruikt voor bredere beeldhoeken en opnamen. Als ruwe referentie zou het menselijk oog ongeveer het equivalent van 30-50 mm zien op een full frame camera (meer daarover later). Een getal lager dan 30-50 mm krijgt een groter beeld dan wij met het oog zien, terwijl hogere cijfers betekenen dat de focus op een kleiner aspect van het beeld ligt (zoom). Voor alle soorten camera geld dat de brandpuntsafstand wordt gemeten vanaf het midden van de camera lens tot aan de sensor.
Credit: expertphotography &
Brandpuntsafstand op zoomlenzen
Wanneer een lens een brandpuntsafstand aangeeft met twee getallen (bijvoorbeeld 24-70mm), dan heb je met een zoomlens te maken. Deze camera lens heeft een wijde beeldhoek van 24mm en een maximale zoom van 70mm. Het voordeel van dit soort camera lenzen is dat je niet vast zit aan één beeldhoek en dus flexibeler bent.
RF 24-105mm f4-7.1 IS STM – zoomlens
Brandpuntsafstand op een prime lens
Wanneer een camera lens maar één getal, bijvoorbeeld 50mm, op de lens heeft staan, dan heb je te maken met een prime lens (vast brandpuntsafstand). Zoomen is niet mogelijk en je hebt dus maar één beeldhoek grootte. Het voordeel van prime lenzen zijn onder andere dat de bouw van lens volledig gefocust is op dat ene brandpuntsafstand. Dat betekent dat het glas in de lens geoptimaliseerd is voor dat brandpuntsafstand en dat komt de beeldkwaliteit ten goede. Daarnaast is het makkelijker om een groot diafragma (laag getal: f/1.4) in de lens te zetten. Dat geeft je de mogelijkheid méér licht de lens in te laten komen. Handig wanneer je in donkere situaties schiet.
Canon EF 85mm f1.2L II USM objectief met vast brandpuntsafstand
Brandpuntsafstanden op verschillende soorten camera’s
Om het begrijpen van de brandpuntsafstand moeilijker te maken, geeft dezelfde lens verschillende weergaven op camera’s met verschillende sensorgroottes. Dit heeft te maken met verschillende sensorformaten en de daarbij horende cropfactoren (vergroting). Als gevolg hiervan geven veel fabrikanten een 35 mm-formaat equivalent aan camera lenzen die zijn ontworpen voor camera’s met kleinere sensoren en in dit artikel zijn beschrijvingen gebaseerd op 35 mm-formaat. Als jouw camera een kleinere sensor (APS-C/Micro FourThirds) heeft dan full frame, en die kans is aanzienlijk, moet je dat meenemen in je beslissing over welke lens je koopt.
Brandpuntsafstand berekening
Als je een full frame camera gebruikt is er geen berekening nodig. Een 35mm lens geeft dan ook een 35mm beeldhoek. Als je camera een APS-C-sensor heeft (Nikon DX, bepaalde spiegelreflexen, Sony NEX etc.), heeft deze een cropfactor van 1,5 – wat betekent dat je de brandpuntsafstand van de lens met 1,5 vermenigvuldigt om de equivalente brandpuntsafstand van 35 mm te krijgen. Voor Canon APS-C-camera’s is dat aantal 1.6, voor Micro Four Thirds-camera’s 2.0 en voor Nikon 1-serie 2.7.
Dat betekent dat een 35 mm-lens een gezichtsveld zou geven dat equivalent is aan 56 mm op een APS-C-camera zoals een Canon 90D en equivalent aan 70 mm op een Micro Four Thirds-camera zoals de Panasonic GH5s. Op een Nikon 1 zou het werken als een 95 mm-lens op een full frame camera.
Onthoud dus dat wanneer je een bepaalde lens op een camera gebruikt met een cropfactor, je altijd méér ingezoomd bent dan dat het getal (bijv. 35mm) zegt. Later in dit artikel kom je erachter waarom het belangrijk is dat je weet welke beeldhoeken je krijgt met welke lens en camera.
Diafragma
In de lens wordt het diafragma bepaald en deze wordt aangegeven met de letter ‘f’. F2.8, f/2.8 of 1:2.8 komen allemaal op hetzelfde neer. Het diafragma bepaald hoeveel licht er binnenkomt en dat gebeurt door de diafragma bladen of diafragma lamellen open of dichter bij elkaar te zetten. Een groot diafragma betekent dat er veel licht binnenkomt en dat wordt aangegeven met een laag getal (bijv. f/2.8), een klein diafragma betekent dat de lensbladen dicht bij elkaar staan, je een kleine doorlaat aan licht hebt en een hoger getal krijgt (bijv. f/18).
Hoe de scherpe van de voor- en achtergrond veranderd met het diafragma
Diafragma lamellen zijn de elementen die je diafragma bepalen. Je kan ze zien als een soort gordijnen. Hoe meer van deze lamellen je hebt, des te mooier bokeh-effect je kan creëren. Hierbij geldt dat goedkopere lenzen minder lamellen hebben.
Als je veel in donkere of slecht belichte situaties fotografeert, dan wil je op zoek naar een lens met een groot diafragma (laag getal). Het zal je opvallen dat hoe groter het diafragma wordt (bijvoorbeeld f/1.2), hoe duurder de lens is. Dit komt doordat er meer techniek bij komt kijken. Een duur proces om te maken, zeker bij zoomlenzen.
Diafragma bij een zoomlens
Zoomlenzen zijn technisch gezien het lastigste om te maken. De lens bestaat namelijk uit verschillende lens-elementen en deze moeten tijdens het zoomen allemaal in de goede richting bewegen en dezelfde afstand bewaren om een scherp beeld te behouden. Door de vele bewegende lenzen gaat er een hoop licht verloren. Daarom zul je zien dat een goedkopere zoomlens bijna altijd een variabel diafragma van F3.5 tot F5.6 heeft (of lager).
Wil je een zoomlens die over de gehele lengte eenzelfde diafragma van bijvoorbeeld f/2.8 heeft (Canon 16-35mm f/2.8 USM III), dan moet flink wat flappen trekken. De techniek wordt lastiger, het glas en de lenzen worden beter en dus betaal je een klein vermogen voor één lens. Is dat het waard? Ja, meestal wel!
Scherptediepte
Het diafragma controleert niet alleen de hoeveelheid licht die binnenkomt, maar ook de hoeveelheid scherptediepte die je in je foto hebt. Denk hierbij aan een scherp onderwerp en een wazige achtergrond, iets wat bijvoorbeeld steeds meer telefoon camera’s kunnen door middel van de dubbele camera.
Veel scherptediepte: Het grootste deel van de foto is scherp. Je onderwerp is scherp en de achtergrond is maar een klein beetje wazig. Dit is handig wanneer je wil laten zien in wat voor omgeving je onderwerp (persoon in dit geval) staat.
Weinig scherptediepte: Hierbij is je onderwerp waar je op focus scherp en de achtergrond heel wazig. Dit is handig als je de aandacht op een klein deel van de foto wil leggen.
Hoe groter je diafragma (f/2.8) des te minder scherptediepte: Hierbij heb je dus een scherp onderwerp en een wazige achtergrond. Hoe kleiner het diafragma (f/11), des te meer scherptediepte: een groot deel van je foto is dus scherp en je hebt weinig wazigheid.
Bokeh
Bokeh is het effect dat je krijgt wanneer je een grote wazige achtergrond hebt. Het effect kan je zien in lichten die vervormen tot bolletjes. Deze bolletjes kunnen heel wazig worden of nog ringen van licht om zich heen hebben.
Bokeh Lichten
Lensvatting (Mount)
Wanneer je een nieuwe spiegelreflex- of systeemcamera koopt, zal dat merk hun eigen lens vatting daarvoor maken. De ‘vatting’ is het aansluitingspunt aan de camera voor de lens. Veel merken hebben hun eigen lenzen-lijn die alleen op hun camera past. Lenzen fabrikanten brengen redelijk vaak eenzelfde lens uit met verschillende vattingen. Hierdoor kunnen zowel gebruikers van bijvoorbeeld Nikon, Sony of Canon dezelfde soort lens gebruiken.
De enige uitzondering is Micro FourThirds camera lenzen (en sensoren). Camera’s van Bijvoorbeeld Olympus en Panasonic gebruiken deze sensoren en vatting, en de lenzen zijn op beide systemen te gebruiken.
Overzicht veel voorkomende lensvattingen per cameramerk en soort
Het is belangrijk om te weten welke vatting je camera gebruikt voordat je eropuit trekt om een lens te kopen. Voorbeelden voor spiegelreflexcamera’s zijn de Nikon F-bevestiging, Canon’s EF of EF-S, de Pentax K en Sony’s Alpha (A) -vatting. Voor spiegel loze systeemcamera’s zijn dit vattingen zoals de Canon EF-M, Canon RF, Fujifilm XF, Nikon 1, Sony E, Samsung NX en Pentax Q. Zoals eerder vermeld, gebruiken Olympus- en Panasonic Micro Four Thirds-camera’s alle Micro Four Thirds-lenzen. Bij Micro Four-Thirds lenzen is het goed om te weten dat je maar 75% van het beeld oppervlak hebt in vergelijking met full frame camera’s.
| Canon EF | 44.00 mm | 35 mm | 54 mm[1] | Bayonet | Still (Digital) | Canon EOS | ||||
| Canon EF-S | 44.00 mm | APS-C | 54 mm | Bayonet | Still (Digital) | Canon EOS | ||||
| Canon EF-M | 18 mm | APS-C | 47 mm | Bayonet | Still (Digital) | Canon EOS M | ||||
| Canon RF | 20 mm | 35 mm | 54 mm | Bayonet | Still (Digital) | Canon EOS R | ||||
| Nikon S | 34.85 mm | 35 mm | 49 mm | Bayonet | Still | Nikon Rangefinder | ||||
| Nikon F | 46.5 mm | 35 mm | 44 mm | Bayonet | Still | |||||
| Nikon 1 | 17 mm | 13.2 x 8.8mm | 40 mm | Bayonet | Still (Digital) | Nikon 1 series | ||||
| Nikon Z | 16 mm | 35 mm | 55 mm | Bayonet | Still (Digital) | Nikon Z | ||||
| Sony E | 18 mm | 35 mm and APS-C | 46.1 mm (1.815 inch) | Bayonet | Still (Digital) | Sony Alpha NEX | ||||
| Leica M | 27.80 mm | 35 mm | 44 mm | Bayonet | Still | Leica M series Leica CL Minolta CLE | ||||
| Leica R | 47.00 mm | 35 mm | 49 mm | Bayonet | Still | |||||
| Leica L | 20 mm | 35 mm and APS-C | 51.6 mm | Bayonet | Still (Digital) | L-Mount Alliance (Leica, Panasonic and Sigma) | ||||
| Panasonic Lumix L | 20 mm | 35 mm and APS-C | 51.6 mm | Bayonet | Still (Digital) | L-Mount Alliance (Leica, Panasonic Lumix and Sigma) | ||||
| Fujifilm X | 17.7 mm | APS-C | 44 mm | Bayonet | Still (Digital) | Fujifilm X-series | ||||
| Olympus Pen F | 28.95 mm | 35 mm half-frame | Bayonet | Still | ||||||
| Olympus OM | 46 mm | 35 mm | 46 mm | Bayonet | Still | |||||
| Four Thirds | 38.67 mm | 17.3 mm × 12.98 mm | ~44 mm[A] | Bayonet | Still (Digital) | Olympus E Panasonic Lumix DMC-L Leica Digilux | ||||
| Micro Four Thirds | 19.25 mm | 17.3 mm × 12.98 mm | ~38 mm[A] | Bayonet | Still (Digital) | Olympus Pen & OM-D series Panasonic G, GF, GX & GH Series Blackmagic Design Cinema Camera | ||||
| Fujifilm G | 26.7 mm | 43.8×32.9 mm | 65 mm[5] | Bayonet | Still (Digital) | Fujifilm GX-series | ||||
Lens converter/adapter gebruiken
Wanneer je een passieve of actieve lens converter gebruikt is het mogelijk om bijvoorbeeld een Canon lens op een Micro FourThirds camera (Panasonic/Olympus) te zetten. Lens converters heb je in een actieve en passieve vorm.
Actieve converter: deze sluiten aan op het elektronische netwerk van je camera waardoor lens-beeldstabilisatie, autofocus en het aanpassen van diafragma via de camera nog steeds werkt. Daarnaast wordt door het actieve netwerk lens informatie naar de camera doorgestuurd. Deze kan je dan terugvinden in de EXIF/Foto gegevens. Dit soort converter is een goede keus, maar ook prijzig.
Er zit nóg een voordeel aan bepaalde converters. Zo kan je met bijvoorbeeld het merk Metabones een Speedbooster converter gebruiken. Hierbij wordt niet alleen de vatting omgezet, maar krijg je ook een wijdere beeldhoek en een extra stop aan licht. Stel dat je lens een Canon EF 20mm f/2.8 is, dan wordt deze door de Speedbooster een 12mm f/2.0. Dit is vooral handig wanneer je met APS-C of Micro FourThirds camera’s en sensoren werkt.
Passieve converter: deze zorgt er puur voor dat de lensvatting wordt omgezet zodat de camera lens op de camera past. Ze zijn passief omdat ze niet aansluiten op het elektronische netwerk en je daardoor geen elektronische autofocus kan gebruiken en er geen lensinformatie naar de camera wordt gestuurd.
Camera Sensoren
Het merk camera zit niet vast aan één bepaalde soort sensor. Zo kan je in zowel Canon, Sony, Panasonic en Nikon camera’s APS-C, Micro FourThirds (alleen Panasonic of Olympus) of full frame sensoren vinden.
Zoals eerder hierboven beschreven krijg je met een 35mm full frame sensor de beeldhoek in mm die op de camera lens staat. De andere sensoren hebben een cropfactor (vergroting) t.o.v. full frame.
Voorbeeld: zet een 24mm camera lens op een full frame camera en je krijgt het beeld van 24mm. Zet diezelfde 24mm lens op een camera met een crop van 2x n je krijgt als eindresultaat een foto die 2x is ingezoomd (48mm). Het is dus belangrijk om te weten wat voor lens je koopt bij wat voor camera.
Lijst van veel voorkomende sensoren
• Middenformaat
• 35mm full frame
• APS-H (Canon)
• APS-C (Nikon DX, Pentax, Sony, Canon)
• Micro FourThirds (Olympus, Panasonic GH)
• CX
Verschillende camera lenssoorten
Normaal gezien zijn camera lenzen ingedeeld in categorieën op basis van hun brandpuntsafstand of specifieke functie. Hieronder vind je de voorkomendste camera lenssoorten.
Ultra Wijdt
Canon RF 5.2mm f/2.8 dual fisheye ultra wijdt lens
Wat het zijn: Ultra Wijde lenzen zijn de lenzen die een maximale brandpuntsafstand van 24mm hebben. Alle lenzen die lager kunnen (bijv. 12mm) vallen daar ook onder. In deze categorie heb je twee soorten lenzen. De ‘rechtlijnige’ lenzen zijn de normale en geven je zeer wijde hoeken. De ‘fisheye’ geven een grote beeldhoek, maar met zeer extreme bollingen aan de randen. (Als een vissenoog)
Beeld eigenschappen: Bij Ultra Wijdt lenzen vind je een extreem kleine scherptediepte. Dat betekent dat de afstand tussen object groter lijkt dan het in werkelijkheid is. Objecten die dicht bij staan lijken nóg dichter bij te komen en objecten in de verte lijken nog verder weg. Bij architectuurfotografie kan het gebeuren dat rechte lijnen lijken te buigen of een landschap gaat bollen. Dit wordt het ‘falling-building-syndrome’ genoemd. Deze lijnen zijn recht te trekken in post productie of door je camera instelleningen aan te passen.
Gebruik: Dit soort lenzen worden voornamelijk voor landschap-, architectuur of interieurfotografie gebruikt. De verstoring van de rechte lijnen kunnen creatief worden ingezet als je weet wat je aan het doen bent.
Groothoeklens
Wat het zijn: De meeste groothoeklenzen hebben een brandpuntsafstand tussen de 24mm en 35mm en zijn zowel beschikbaar als prime- en zoomlenzen. Een Canon 16-35mm valt dus onder zowel ultra wijdt als normale groothoeklens.
Beeld eigenschappen: Ook bij groothoeklenzen wordt de afstand tussen de voor- en achtergrond vergroot, maar rechte lijnen zullen niet zo veel worden vervormd als bij ultra wijdt lenzen.
Gebruik: Naast het maken van landschaps- of architectuurfoto’s, wordt deze camera lens ook gebruikt voor het vastleggen van groepen of grotere ruimtes. Je kan ze ook voor personenfotografie gebruiken omdat de hoofdpersoon goed in een omgeving kan worden geplaatst. Hierbij moet je er op letten dat je niet te dicht bij de persoon komt, anders kan het gezicht gaan vervormen.
Standaard / Normale lens
Wat het zijn: Denk aan de kit zoomlens van je camera of een prime lens. De brandpuntsafstanden van ‘normale’ liggen tussen de 35mm en 70mm. Hierbij kan het gaat om prime of zoomlenzen. Een standaard lens betekent niet een goedkope camera lens. De hierboven afgebeelde lens is een 16-35mm F4 L IS USM lens uit de L-Serie van Canon en die zijn van de hoogste kwaliteit. Standaard lezen kunnen dus zowel de kit lenzen als de high-end lenzen zijn. Het gaat vooral om het brandpuntsafstandbereik dat ze hebben.
Beeld eigenschappen: Bij de normale lenzen is het idee dat deze een beeld weergeven die lijkt op wat het oog in het echt kan zien. Dat zou dan dus tussen de 35mm en 70mm zijn. Uiteraard kan het menselijk oog (nog) niet inzoomen, dus de 35mm (op 35mm full frame equivalent) is het meest realistisch.
Gebruik: De naam van de lenssoort zegt het al. Het is een normale standaard lens voor alledaags gebruikt. Goed voor kiekjes op verjaardagen of vakantie, maar ook voor portretten, straatfotografie en zelfs landschappen. Goedkopere standaard lenzen zullen je een maximaal diafragma vanaf f/3.5 geven, wat al een mooie scherptediepte heeft. Ben je bereid de portemonnee te trekken, dan kan je een standaard zoomlens met een maximaal diafragma van f/2.0 of f/2.8 vinden.
Telelenzen
Canon RF 70-200mm f/4l IS USM
Wat het zijn: Telelenzen hebben een brandpuntsafstand van minimaal 70mm en gaan meestal verder dan 135mm. Ze zijn goed voor het focussen op specifieke eigenschappen of het dichtbij halen van onderwerpen die ver weg zijn. Over het algemeen zijn deze lenzen groter en zwaarder dan andere lenzen.
Beeld eigenschappen: Omdat de beeldhoek met deze lens kleiner wordt, kan het lijken dat objecten heel dicht bij elkaar staan, terwijl deze in werkelijkheid zich ver van elkaar bevinden. Denk bijvoorbeeld aan een grote zoom op twee gebouwen. De lens zorgt weinig scherptediepte, wat betekent dat je het onderwerp scherp in beeld hebt en de rest er omheen heel wazig.
Gebruik: Dit soort lenzen wordt gebruikt wanneer je niet dicht bij een object kan of wil komen. Denk aan wild- of sportfotografie. Maar ook portretten kan je met een lens als deze nog prima maken. Landschapsfoto’s zijn ook mogelijk, maar dan moet je ervoor zorgen dat je ver weg van het object in de voorgrond staat. Op deze manier creëer je een goed onderscheid tussen de voor- en achtergrond.
Superzoom lenzen
Canon RF-S 18-150mm f/3.5-6.3 IS STM standaard kitlens
Wat het zijn: De all-in-one lenzen hebben een groot variabel brandpuntsafstand. Denk aan bijvoorbeeld een 14-200mm lens. Hierbij heb je zowel een groothoeklens als een zoomlens in één lens.
Beeld eigenschappen: Om een superzoomlens te maken moet je inleveren op kwaliteit. Superzoomlenzen vind je vaak in camera kits als standaard lens en hebben een beginnend diafragma van f/3.5-f/5.6. Hoe meer je in zoomt, des te hoger het diafragma getal wordt. Hiermee verlies je dus controle over diafragma. Ook de kwaliteit van het glas (en dus de foto) zal minder zijn dan wanneer je een goede prime of zoomlens koopt.
Gebruik: Het gebruiken van superzoom lenzen is handig wanneer je niet in staat bent van lens te wisselen, maar wel een groot bereik nodig hebt. Ook voor reizen is een superzoom lens een goede optie. Je hoeft dan maar één lens mee te nemen, in plaats van meerdere. Dat scheelt ruimte, gewicht en je hebt minder kans op het verliezen (of stelen) van lenzen.
Macrolezen
Canon RF 24mm f/1.8 Macro objectief
Wat het zijn: Macrolenzen zijn gespecialiseerd in het uitvergroten van hele kleine objecten. Deze lenzen hebben een ratio die groter is dan 1:1. De lens heeft meestal een (variabel) brandpuntsafstand van tussen de 40 en 200mm.
Beeld eigenschappen: Over het algemeen hebben macrolenzen een hele hoge beeldkwaliteit. Wat je ook zal zien is dat er extreem weinig scherptediepte is. Dat betekent dat wanneer je een mier fotografeert er maar een klein deel van die mier in focus is. De macrolens onderscheidt zich doordat je tot op enkele centimeters van het object kan komen en dan alsnog een scherp beeld hebt. Andere ‘normale’ lenzen heb vaak een minimale afstand van 3o of 40 centimeter voordat je een scherp beeld krijgt.
Gebruik: Een echte lens voor close-up fotografie. Denk hierbij aan bloemen en insecten. Ook kan je mooie portretten met lenzen als deze maken. Door dat je heel weinig scherptediepte hebt is het een relatief lastig lens om mee te werken en bedoeld voor de gevorderde fotograaf.
Tilt-shift lens
Nikon PC-E 45mm f/2.8D ED Micro-objectief
Wat het zijn: Tilt-shift lenzen zijn lenzen waarbij je controle hebt over de scherpte én het perspectief. Dit soort lenzen kan je draaien om op deze manier het perspectief punt te veranderen. De scherpte van het onderwerp veranderen is de ’tilt’ en kromgetrokken lijnen rechttrekken is de ‘shift’. Bij normale lenzen is dit niet mogelijk en moet je het doen met het beeld dat je hebt.
Beeld eigenschappen: er zijn een aantal goedkope tilt-shift lenzen, maar over het algemeen zijn ze heel prijzig. Dit zorgt er wel voor dat je uitmuntende beeldkwaliteit hebt. Daarnaast hebben tilt-shift altijd een vast brandpunt. Scherpstellen bij deze lens kan bijna altijd alleen maar handmatig.
Gebruik: Op de lens zitten knoppen waarbij je de tilt en shift onafhankelijk van elkaar kan instellen. Deze lenzen worden voornamelijk gebruikt voor architectuur, interieur en productfotografen. Wanneer je een heel wijdt beeld hebt van een gebouw, kan het wel eens voorkomen dat het lijkt alsof de lijnen scheef lopen. Dankzij deze lens kan je de lijnen rechttrekken en een natuurlijke weergave maken. Het stellen gaat in kleine stappen en zeer nauwkeurig. Een statief is dus aan te raden.
Deze lenzen worden ook wel is gebruik om het ‘miniatuur’ effect te creëren. De meeste camera’s kunnen die ook zelf en daardoor heb je geen speciale lenzen meer nodig voor dit effect.
Pancake lens
Pancake lenzen door James Artaius
Wat het zijn: Pancake zijn makkelijk te herkennen aan hun platte voorkomen. Meestal zijn het objectieven met een vast brandpunt, maar je vindt ze ook wel met een kleine zoom. Ze zijn gemaakt om minder ruimte in beslag te nemen en minder op te vallen.
Beeld eigenschappen: Veel pancake lenzen hebben een maximaal diafragma van f/2.8 en een zeer wijde beeldhoek van bijvoorbeeld 10mm. Maar ze zijn er ook van 40 of 50mm.
Gebruik: Door het grote diafragma zijn ze uitermate geschikt voor het schieten in omstandigheden waar het licht niet zo sterk is. De lenzen zijn gelieft bij reizigers omdat ze uiteraard bijna niets wegen. Ook straatfotografen maken er graag gebruik van omdat je met een dunne lens als deze niet zo opvalt.
The Nifty Fifty
Canon RF 50mm f/1.8 STM | Nifty Fifty
Wat het is: De nifty-fifty is eigenlijk geen aparte lensgroep. Het is een 50mm lens die je voor zeer weinig geld kan kopen en die elke beginnende fotograaf in zijn/haar bezit zou moeten hebben.
Beeld eigenschappen: De nifty-fifty waar over gesproken wordt is meestal de Canon 50mm f/1.8 lens, maar uiteraard heeft bijna elk merk zijn eigen 50mm lens. De goedkope 50mm lenzen geven een opvallend scherp beeld en zeker als je op full frame camera schiet, is dit een must-have camera lens.
Gebruik: must-have lens omdat? Omdat je bijna elk onderwerp kan vastleggen op een 50mm. Van portretten tot sport, van natuur tot architectuur. Maar ook tijdens het reizen is de kleine 50mm lens absoluut geen overbodige luxe.
Bekijk: de Nifty-fifty voor beginners (goedkoop)
Bekijk: de Nifty-fifty voor gevorderden en profs (duurder)
Fish eye
Canon EF 8-15mm f4.0L Fisheye USM objectief
Wat het zijn: Fish eye (vissenoog) lenzen zijn altijd lenzen met een zeer wijde beeldhoek (8mm), klein, meestal prime, maar soms met kleine zoom(8-15mm).
Beeld eigenschappen: De bolling van het beeld (als een vissenoog) is de belangrijkste beeldeigenschap. Over het algemeen zijn deze lenzen zeer prijzig, maar ze leveren dan ook wel topkwaliteit af.
Gebruik: Een fish-eye lens is populair onder sporters en architectuurfotografen. Qua sport kan je denken aan de extremere sporten als skateboarden, mountainbikers en snowboards. Door een laag perspectief in te nemen en de sporter vlak langs je te laten gaan lijkt het alsof de persoon over je heen walst.
Cinemalenzen
Canon 14mm en 24mm cinelens. Foto: How To Geek
Wat het zijn: Cinema lenzen zijn speciaal gemaakt voor het opnemen van bewegend beeld. De lenzen zijn anders gebouwd aan de buitenkant. Zo moet je deze lenzen allemaal handmatig focussen en hebben de ringen een harde stop aan het eind van de focus. De focusringen hebben ook grote groeven zodat je er een ‘follow focus’ op kan plaatsen. Dit is een opzetstuk waardoor je nog preciezer kan focussen. Vaak wordt dit door een camera-assistent gedaan.
Ook wordt het diafragma niet in f-stops, maar in t-stops aangegeven. Waar de F-stop aangeeft hoe groot de opening van de lens is, geeft de T-stop ook aan hoeveel licht er verloren gaat. Dit is belangrijk om te weten wanneer je met meerdere camera lenzen werkt en exact dezelfde belichten wil krijgen.
Beeld eigenschappen: Binnenin zijn er ook veranderingen. Het glas is anders geslepen om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk vignetten en kleur- en scherpte verstoringen te zien zijn. Mocht je dit effect in een foto zien, dan is dat nog wel weg te poetsen. Maar je kan je voorstellen dat het in video bijna niet te doen is. Een cinelens zal altijd zijn gemaakt van de beste materialen en in een metalen huls zitten. Over het algemeen is de bouwkwaliteit heel goed. Cinelenzen zijn dan ook heel duur.
Gebruik: Wanneer je een amateur, gevorderde of zelfs semi-professionele filmer bent, dan heb je deze lenzen niet per se nodig. Veel professionals zullen nog steeds foto lenzen gebruiken wanneer ze filmen op een systeemcamera. Een cinelens is bijna alleen te gebruiken als je filmopnames maakt met een script en voorbedachte camerabewegingen.
Samenvatting
Belangrijk om te weten is dat je in principe elke lens voor elke situatie kan gebruiken. Maar er zijn camera lenzen die sterker zijn voor bijvoorbeeld portret- of landschapsfotografie dan andere lenzen. Ook moet je onthouden dat je camera lenzen vaak langer meegaan dan de camera. Waar de techniek digitale camera’s snel inhaalt en er altijd een beter model is, vergaan goede lenzen niet en behouden altijd hun kwaliteit en waarde.
Wanneer je een nieuwe lens vergelijkt, kiest en koopt, denk dan aan de toekomst. Is dit het cameramodel dat ik blijf gebruiken of ga ik een upgrade maken naar een full frame? Kan ik deze lens op meerdere camera’s gebruiken of zit ik vast aan één soort? Een goede lens is belangrijker dan een goede camera en het is het dus waard om hierin te investeren. Maar, investeren in lenzen betekent niet dat je bij je eerste lens direct €1100 hoeft uit te geven. Begin klein en breidt langzaam uit.
We hopen dat deze camera lenzen uitleg je heeft kunnen helpen in je zoektocht naar een nieuwe lens. Mocht je vragen of opmerkingen hebben, laat het dan zeker weten in de comments!
Lees ook: Het juiste objectief of lens kiezen voor jouw fotografiestijl
Wat is CameraDeals?
Wij van Camera Deals vinden voor jou de beste video- en fotocamera, objectief en drone prijzen in Nederlandse en Belgische webshops. Onze website is 100% onafhankelijk. Bij ons kun je camera prijzen vinden en we schrijven reviews en blogs met tips en camera-informatie. Daarbij geven we je het laatste nieuws over camera smartphones, camera-apparatuur, film en fotografie gebied. Op die manier helpen we bij het vinden en kopen van de beste camera, objectief, drone, gimbal en accessoires. Ga naar het camera-overzicht om het volledige aanbod van lenzen, camera’s, drones en accessoires te vinden.
CameraDeals bestaat dankzij jou! Wanneer je via een van onze links een product koopt, ontvangen wij een klein percentage van het aankoopbedrag. Dit heeft geen effect op de prijs van het product. Dank je wel!
De beste camera’s, objectieven en drones van dit moment
Bekijk onze Top- en beste lijsten en zie wat de beste camera van dit moment is.
Camera keuzehulp
We hebben een aantal handige gidsen en artikelen opgesteld om te helpen bij het kiezen van de beste camera voor jou:
Wil je een camera kopen, maar weet je niet wat wel of niet belangrijk is? Lees onze camera kies-tips gids en je leert alles over het vergelijken van camera’s en vinden van goede online prijzen!
Er worden allerlei camera termen en woorden gebruikt en het is normaal als je de betekenis niet weet. In ons woordenboek leggen we de voorkomendste camerawoorden voor je uit.
Wil je eerst uitzoeken welk type fotograaf je bent en welke camerasoort bij je past? Bekijk dan ons camerasoort kiezen stappenplan.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang kortingen en camera deals in je inbox!
Nieuws en recente posts
Yoreh Schipper is een fotograaf, (foto) camera-expert en filmmaker die werkt in de commerciële film en ook hier en daar documentaires en maakt. Sinds 2009 werkt Yoreh in het film- en fotografie vak, waar hij bijna elk soort camera heeft gebruikt; van telefooncamera's en instant camera's, tot systeemcamera's en cinema camera's zoals ARRI's. Hij is afgestudeerd aan de Hogeschool Rotterdam in Multimedia Design met focus op film en werkt tot op heden als filmmaker en fotograaf. Sinds 2009 heeft Yoreh veel soorten projecten opgepakt, denk hierbij aan korte films, (internet) commercials, documentaires, camera voor Tv-producties, regie, geluid, licht, bruiloftfilms en reisfotografie en film. Camera Deals is in 2020 door Kamera-Express.nl opgenomen in hun Top 20 beste fotografie blogs van Nederland en de site werkt hard elke dag nog beter te worden. Lees meer over Yoreh en zijn expertise op de over Camera Deals pagina.
