Hoe werken ISO, Diafragma, Sluitertijd en sensor en belichtingsdriehoek?
Geüpdate op 02/08/2023 door Yoreh
Elke camera heeft allerlei soorten eigenschappen en gelukkig hebben ze op elke camera dezelfde naam. Om je wegwijs te maken, leggen wij van Camera Deals de voorkomendste termen voor je uit. De combinatie van de ISO-waarde, het diafragma en de sluitertijd op je camera vormt de ‘belichtingsdriehoek’. Deze drie elementen zijn belangrijk om goed in te stellen zodat je een foto van hoge kwaliteit kan nemen.
Bekijk ook: Het camera-, fotografie-, film- en lenzen termen woordenboek
De ISO-waarde van een camera
De ISO-waarde (International Organization of Standardization) bepaald de lichtgevoeligheid van de sensor in je camera. Hoe lager het getal, bijvoorbeeld 200, hoe minder lichtgevoelig de sensor is.
Als je vaak in donkere situaties fotografeert, zoals in de avond, ergens binnen of op plekken waar je geen flits mag gebruiken, dan is het handig als je en hogere ISO-waarde kan instellen.
Simpele camera’s gaan vaak tot een waarde van 6400. Waar professionele camera’s tot wel 409.600 aankunnen. Maar een hoge ISO-waarde brengt ook ruis met zich mee. Laat je dus niet zomaar verleiden om een camera met hoge ISO-waardes te kopen, want het kan maar zo zijn dat je foto op ISO 6400 al heel veel ruis bevat. Gelukkig zijn er een hoop camera’s die ruisonderdrukking aanbieden. Het kan dus zo zijn dat ISO 3200 op de ene camera heel veel ruis geeft en op de andere camera helemaal niet. Hoe dit komt, heeft te maken met je sensor, de verwerking van de foto en ruisonderdrukking.
Het diafragma van een camera
Het diafragma wordt in de lens van de camera bepaald en dit wordt aangeduid met de letter ‘f’, bijvoorbeeld f/2.8. Wil je veel licht binnenlaten door de lens, dan wil je een groot diafragma. Je lens staat dan helemaal open en er wordt veel licht toegelaten. Hoe lager het getal, hoe groter het diafragma en dus hoe meer licht de lens toelaat. Een klein diafragma betekent dus een hoger getal (bijv. f/16) en er wordt dan minder licht doorgelaten.
Als je veel in donkere situaties fotografeert, dan wil je op zoek naar een lens met een groot diafragma (laag getal). Het zal je opvallen dat hoe groter het diafragma wordt (bijvoorbeeld f/1.2), hoe duurder de lens is. Dit komt doordat er meer techniek bij komt kijken. Een duur proces om te maken.
foto van photofacts.nl
De sluitertijd op een camera
Het maakt niet uit of je een telefoon of professionele camera gebruikt, ze hebben allemaal een sluiter (shutter in het Engels). Deze sluiter kun je zien als een soort gordijn dat voor de sensor hangt. Als je een foto wil nemen moet er licht op de sensor vallen en daarom gaat het gordijn even open. De sluitertijd geeft aan hoelang dit gordijn open gaan. Dit kan liggen tussen 1/32.000 van een seconde tot een volledige minuut. Een korte sluitertijd gebruik je voor snel bewegende objecten en een lange sluitertijd gebruik je bijvoorbeeld voor sterrenfotografie of als het donker wordt.
Een goede instelling van je belichtingsdriehoek is hierbij belangrijk. Wanneer je sluitertijd (het gordijn) heel snel is, dan laat de camera maar weinig licht toe. Dit betekent dat de omgeving waarin je je bevindt heel licht moet zijn, anders krijg je een donkere of zwarte foto. Om meer licht binnen te laten kun je het diafragma open zetten (laag getal), maar soms is dat nog niet genoeg. Een optie is dan om de ISO-waarde omhoog te draaien zodat de sensor lichtgevoeliger wordt. Zet je de ISO te hoog, dan kan er echt ruis optreden. Een goede combinatie is dus belangrijk en hieronder zie je de soort foto die je krijgt met verschillende instellingen.
We hebben speciaal artikel over sluitertijd gemaakt waar we dieper op dit onderwerp in gaan.
Camera die goed kan filmen
Ben je naast fotograaf ook enthousiast over het maken van video’s? Dan is het belangrijk om dat element mee te nemen in je overweging voor een camera. Compact camera’s kunnen over het algemeen in HD (1280×720 pixels) of Full-HD (1920×1080 pixels) filmen, maar je kan maar weinig instellen. Daarnaast beschikken deze camera’s vaak niet over een aansluiting voor een microfoon of een hot-shoe (houdertje) om je microfoon of een lampje op te zetten.
Hot Shoe bovenop de camera
Systeemcamera’s en DSLR’s geven je al veel meer instelmogelijkheden wat film betreft. Wil je dus goed kunnen filmen, dan moet je compactcamera’s af laten vallen.
Heb ik Wifi en GPS nodig op mijn camera?
Ben je op vakantie en wil je de foto’s snel en makkelijk naar je telefoon sturen? Dan is Wifi handig. GPS is vooral handig als je achteraf wil zien waar je de foto hebt gemaakt. Dit kan leuk zijn voor herinneringen of als je tijdens het maken van een plakboek erbij wil zetten waar het was.
Moet ik een waterdichte camera kopen?
Er zijn twee soorten waterdicht: spatwaterdicht en volledig waterdicht of waterproof. Waterproof is handig als je foto’s onder water wil nemen, of te allen tijde een foto wil kunnen maken tijdens die lange wandel- of fietstocht. Het voordeel van volledig waterdichte camera’s is dat ze vaak wat steviger en schokbestendig zijn. Je zou ook aan een action camera zoals een GoPro kunnen denken.
Wat is het verschil in camera sensoren?
Elke camera beschikt over een sensor. De sensor is de plek waar het licht binnenkomt en vervolgens wordt omgezet in de foto die je op je scherm ziet.
Er zijn verschillende soorten sensoren:
Full-Frame sensor
Bij een full-frame sensor wordt er zo veel mogelijk licht opgevangen en een zo wijd mogelijk beeld gemaakt. Een sensor als deze is dus handig in laag licht situaties of als je grote objecten volledig in beeld wil krijgen. Denk aan landschappen, interieurs en gebouwen.
Crop Sensor, zoals APS-C of Micro Four Thirds (MFT)
Een crop-sensor is kleiner dan een full-frame sensor en laat minder licht binnen en een minder wijd beeld. In feite krijg je met een crop-sensor 1.5 tot 3.93x kleiner beeld dan bij een full-frame sensor. Een crop-sensor is handig als werkt met zoom. De objecten die je vastlegt staan namelijk groter in beeld. Zoals in de natuur, wildlife, dieren of sporters. Als je een 50mm lens op een full frame camera zet krijg je een wijder beeld dan wanneer je diezelfde lens op een camera monteert met een Crop Sensor.
Foto genomen met dezelfde lens op 150mm zoom, maar met een andere camera met verschillende sensoren.
Camera’s met een full frame sensor, ofwel full-frame camera’s genoemd, zijn duurder in aanschaf dan een camera met een crop-sensor. Dit komt doordat sensoren zeer duur zijn om te produceren.
Hoe een foto eruit ziet met het gebruik van verschillende sensoren
Foto’s maken met onscherpe achtergrond
Steeds meer telefoons kunnen het al, een foto maken waarin het gezicht scherp is en de achtergrond niet. Het ziet er smooth en professioneel uit.
Als je dit effect met een fotocamera wil maken, dan heb je een lens nodig waar je een groot diafragma in kan stellen. Hoe lager het getal, hoe groter het diafragma. (Zoals f/1.8)
Het onscherpe achtergrond effect wordt ook wel ‘scherptediepte’ genoemd. Dit effect krijg je door een groot diafragma (bijv. f/1.8) in te stellen. Je hebt dus een systeemcamera of een spiegelreflex (DSLR) nodig zodat je de juiste lens kan monteren. Een lens van 50mm f/1.8 of 85mm f/1.8, zijn goede lenzen om een mooi scherptediepte-effect te creëren.
Welk merk camera moet ik kopen?
Camera’s van Canon, Nikon en Sony zijn bij de meeste mensen het bekendst. Maar, er zijn meer merken. Denk dan aan Panasonic, Fujifilm, Pentax en Olympus. In principe maken al deze merken zeer goede camera’s.
Het gaat er vooral om dat je het menu en de camera fijn vindt werken. Deze zijn namelijk anders per camera. Het is dus een persoonlijke voorkeur.
Heb je een idee en weet je hoe je de beste camera voor jou kan vinden? Neem dan een kijkje in ons camera overzicht en filter op de elementen die jij belangrijk vindt.
Diafragma, Sluitertijd, ISO en scherptediepte-instellingen
Lees ook ons artikel over fotografiestijlen en welke camera bij jou zou passen.
Wat is CameraDeals?
Wij van Camera Deals vinden voor jou de beste video- en fotocamera, objectief en drone prijzen in Nederlandse en Belgische webshops. Onze website is 100% onafhankelijk. Bij ons kun je camera prijzen vinden en we schrijven reviews en blogs met tips en camera-informatie. Daarbij geven we je het laatste nieuws over camera-apparatuur, film en fotografie gebied. Op die manier helpen we bij het vinden en kopen van de beste camera, objectief, drone, gimbal en accessoires. Ga naar het camera-overzicht om het volledige aanbod van lenzen, camera’s, drones en accessoires te vinden.
CameraDeals bestaat dankzij jou! Wanneer je via een van onze links een product koopt, ontvangen wij een klein percentage van het aankoopbedrag. Dit heeft geen effect op de prijs van het product. Dank je wel!
De beste camera’s, objectieven en drones van dit moment
Bekijk onze Top- en beste lijsten en zie wat de beste camera van dit moment is.
Camera keuzehulp
We hebben een aantal handige gidsen en artikelen opgesteld om te helpen bij het kiezen van de beste camera voor jou:
Wil je een camera kopen, maar weet je niet wat wel of niet belangrijk is? Lees onze camera kies-tips gids en je leert alles over het vergelijken van camera’s en vinden van goede online prijzen!
Er worden allerlei camera termen en woorden gebruikt, maar het is niet gek als je soms niet weet wat ze betekenen. In ons woordenboek leggen we de meest voorkomende camerawoorden voor je uit.
Wil je eerst uitzoeken welk type fotograaf jij bent en welke camerasoort bij je past? Bekijk dan ons camerasoort kiezen stappenplan.
Camera online (uit het buitenland) kopen veilig?
Is het veilig om camera’s vanuit Nederland of Duitsland te kopen? Ja! Je kunt daar meer over lezen in ons uitgebreide artikel over online camera’s kopen.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang kortingen en camera deals in je inbox!
Nieuws en recente posts
Yoreh Schipper is een fotograaf, (foto) camera-expert en filmmaker die werkt in de commerciële film en ook hier en daar documentaires en maakt. Sinds 2009 werkt Yoreh in het film- en fotografie vak, waar hij bijna elk soort camera heeft gebruikt; van telefooncamera's en instant camera's, tot systeemcamera's en cinema camera's zoals ARRI's. Hij is afgestudeerd aan de Hogeschool Rotterdam in Multimedia Design met focus op film en werkt tot op heden als filmmaker en fotograaf. Sinds 2009 heeft Yoreh veel soorten projecten opgepakt, denk hierbij aan korte films, (internet) commercials, documentaires, camera voor Tv-producties, regie, geluid, licht, bruiloftfilms en reisfotografie en film. Camera Deals is in 2020 door Kamera-Express.nl opgenomen in hun Top 20 beste fotografie blogs van Nederland en de site werkt hard elke dag nog beter te worden. Lees meer over Yoreh en zijn expertise op de over Camera Deals pagina.
