Geüpdate op 16/04/2024 door Yoreh
Een van de meest ingewikkelde onderdelen tijdens het aankopen van een camera, is het kiezen van de juiste geheugenkaart. Het is namelijk niet zo simpel als alleen de juiste opslaggrootte kiezen, maar je moet ook weten wat de lees- en schrijfsnelheden zijn. In dit artikel ontleden we allen cijfers en letters, zodat je altijd snapt wat er op de geheugenkaart staat.
Vroeger waren geheugenkaarten nog redelijk recht toe, recht aan, maar nu zijn de kaarten een stuk geavanceerder geworden. Er zijn zo veel cameramodellen die allemaal net wat anders kunnen of iets meer kracht vergen. Het is vaak lastig te snappen wat alle cijfers en letters op de geheugenkaart betekenen.
Bekijk ook: De beste SDHC en SDXC-geheugenkaarten
Merk
Over het merk zal niet veel uitleg nodig zijn. De meest voorkomende geheugenkaart merken zijn SanDisk en Lexar, maar ook Kingston, Transcend, Samsung en Toshiba maken goede kaarten. Soms zijn er zelfs kaarten als hetzelfde merk van je camera. Sony bijvoorbeeld.
SanDisk en Lexar zijn de meest bekende en betrouwbare merken, maar je kan goede en goedkopere alternatieven vinden bij de overige merken.
Het juiste merk kies je door ook te kijken naar welke garantie of software het merk biedt. Sommige bedrijven hebben speciale software die beschadigde of verloren bestanden kunnen herstellen of ophalen.
Soort in productlijn
Deze informatie geeft aan welke positie de kaart in de productlijn heeft. Niet elke fabrikant doet dit, maar als het er wel op staat, dan weet je meteen wat voor prestaties je minimaal kunt verwachten.
Als je kijkt naar SanDisk, dan zie je kaarten als Ultra, Ultra Plus, Extreme, Extreme Plus en Extreme Pro klassen voor SD-kaarten. Hoe hoger de klasse, des te sneller de lees- en schrijfsnelheid is. Maar ook bescherming tegen vocht en kou nemen toe. Uiteraard zie je deze upgrades ook terug in de prijs.
Capaciteit
Een van de duidelijkste getallen die je op de kaart ziet is de opslagcapaciteit. Oude SD-kaarten hadden zo weinig als 265mb, maar tegenwoordig is de minimale opslag zo’n 4 of 8GB. Kaarten gaan inmiddels tot 1TB en ook 2TB is niet ver weg.
De grote hoeveelheden heb je echter bijna nooit nodig en het hangt ook af van hoe je fotografeert of filmt. Gebruik je een instapmodel camera en maak je JPG’s in plaats van RAW-foto’s, dan kan je aan 16, 32 of 64GB al genoeg hebben. Maak je RAW-foto’s, dan is het beter om naar kaarten vanaf 64GB te kijken.
Filmmakers hebben baat bij kaarten van minimaal 128GB of meer. Als jouw camera 10-bit 4:2:2 4K kan opnemen, dan zal je kaartje in deze modus in een dik uur vol zijn.
Een kaart met extra veel opslaggeheugen is handig, maar kan ook gevaarlijk zijn. Het is beter om je eieren in meerdere mandjes te leggen. Wat als de kaart kapot gaat, wordt gestolen of als je deze verliest? Het lijkt ons beter meerdere kaarten met redelijke opslag te hebben (64 tot 256GB) dan één 512GB kaart. Maar ook dit hangt helemaal van je fotografeer en filmstijl af.
Soort
Een Secure Digital (SD) kaart was jarenlang de standaard voor fotografie, maar inmiddels worden deze niet meer gemaakt. Nu is de industrie overgestapt op SDHC en SDXC en deze schrijven en lezen een stuk sneller. Qua formaat zijn deze nieuwe versies hetzelfde, maar een oude SD-kaart kan je alleen nog in oude apparaten gebruiken. Een SD-kaart zal het wel doen op nieuwe apparaten, maar zeer traag.
De eerste upgrade vanaf de SD-kaart is de SDHC (Secure Digital High Capacity) kaart. Deze kaarten bieden opslaggeheugen tussen de 4GB en 32GB en zijn daarmee geschikt voor dagelijks gebruik van instapmodel camera’s.
De meest professionele SD-kaart is de SDXC. Deze kaarten hebben een minimale capaciteit van 64GB en gaat inmiddels tot 1TB. De Secure Disk Extented Capacity kaarten zijn ontworpen voor camera’s met grotere sensoren, meer megapixels, 4K-video en andere data-intensieve programma’s. De serieuze fotograaf en filmer wil daarom altijd of een SDXC kaart met hoge snelheid beschikken. Niet elke kaart is even snel en is het daarom belangrijk om de schrijf- en leessnelheid op de kaart te controleren.
Snelheid
Als we kijken naar snelheid, dan wordt het al wat lastiger. De snelheid wordt aangegeven in MB/s (megabytes per seconde) of met een ‘x’.
De kaart hieronder laat zien dat de snelheid 250MB/s én 1667x is. Deze twee getallen komen overeen qua snelheid. Een kaart met een snelheid van 150MB/s is 1000x en een kaart van 150kb zou dan 1x zijn. Zo krijg je dus de ‘x’ nummers. Een kaart van 45MB/s is 300x, 90MB/s is 600x
Op de Lexar kaart die je hierboven ziet, zie je maar één getal: 250MB/s. Als er maar één getal op de kaart staat, dan is dit altijd de leessnelheid. Dit geeft aan hoe snel een computer de gegevens op de kaart kan lezen en is dus anders dan de schrijfsnelheid.
Leessnelheden zijn altijd een stukje hoger dan de schrijfsnelheid en daarom is het belangrijk om hier op te letten. Hogere getallen zijn altijd meer indrukwekkend, maar het zou handiger zijn als de fabrikanten de schrijfsnelheid op de kaart zetten.
Op de Transcend kaart hierboven zie dat je dat zowel de leessnelheid (R/Read) en schrijfsnelheid (W/Write) zijn weergeven. Een stuk handiger. Staat er maar één getal, dan is dat dus de leessnelheid en dan is de schrijfsnelheid meestal op de pagina van de webshop of fabrikant te vinden.
Zeker voor RAW-fotografen en 4K-filmers is het belangrijk om te zorgen dat je een kaart met hoge schrijfsnelheid hebt. Wat de minimale schrijfsnelheid moet zijn hangt af van je camera en kan je vinden op de camera productpagina van de fabrikant. Ga hier nooit onder zitten, anders heb je de kans dat de camera stopt met opnemen en tijd nodig heeft om te verwerken.
Snelheidsklasse
De snelheidsklasse wordt op SDHC en SDXC kaarten aangegeven met een getal in een bijna volledige cirkel. De nummers 2, 4, 6 of 10 geven aan wat de minimale schrijfsnelheid van de kaart is. Deze minimale MB/s geven dus aan hoe snel informatie minimaal continu wordt geschreven. Dit is een belangrijk gegeven voor filmmakers, aangezien zijn voor langere tijd informatie schrijven en dat moet altijd met een minimale constante snelheid verlopen.
Een snelheidsklasse van ‘2’ garandeert een minimale schrijfsnelheid van 2MB/s en ‘4’ staat voor 4MB/s. Het gaat hierbij om een minimale snelheid en niet een constante.
Als je naar deze nummers kijkt, dan ziet het er niet goed uit voor het opnemen van video. Maar gelukkig wordt video op een andere manier opgenomen dan foto’s. Volgens de SD Association is Klasse 4 goed genoeg voor Full HD, maar 6 of 10 is beter. Voor het filmen van 4K heb je een betere kaart nodig. Hier zo meteen meer over.
UHS-snelheidsklasse
De UHS-snelheidsklasse is af te lezen als nummer in de letter U. Er zijn twee klassen: UHS Klasse 1 (U1) en UHS Klasse 3 (U3).
UHS Klasse 1 staat garant voor een minimale schrijfsnelheid van 10MB/s en UHS Klasse 3 staat voor 30MB/s. De U3 klasse is belangrijk voor filmmakers, aangezien zijn altijd grotere bestanden voor een langere tijd overschrijven. UHS-klassen vind je alleen op SDHC en SDXC kaarten.
UHS Bus IF product familie
De UHS IF Bus categorieën moet je niet verwarren met de U1 en U3 klassen. De UHS IF Bus product familie wordt aangegeven als UHS-I, UHS-II en UHS-III en worden weergeven met een Romeins cijfer.
De categorie geeft aan welke bus-interface de kaart gebruikt en is belangrijk voor de overdrachtsnelheid van de kaart. UHS-I hebben maximale bus-snelheden van 104MB/s, UHS-II 321MB/s en UHS-III gaan tot 624MB/s.
De UHS-klassen zijn belangrijk omdat deze helpen je kaarten een langere ‘burst diepte’ te geven. Het is mogelijk om meer beelden te schrijven in minder tijd. Dit is zeker belangrijk voor hoge framesnelheden in sport, actie en wildelife fotografie.
Een hogere UHS-klasse betekent ook dat afbeeldingen en video’s sneller worden overgedragen naar een computer. Hiervoor moet je wel een kaartlezer hebben die deze kaarten ondersteund. Voor VR en 360graden makers is UHS-II en USH-III erg belangrijk.
Makkelijk te herkennen
UHS-I en UHS-II kaarten zijn makkelijk te herkennen door naar de achterkant te kijken. Je ziet dan één (UHS-I) of twee (UHS-II) rijen van contact plaatjes.
Om er zeker van te zijn dat je de juiste kaart koopt, is het handig om de website van de camerafabrikant te bekijken. Hierop staat altijd aangegeven welke kaarten het beste werken.
Als je een camera met twee kaartsleuven hebt, dan kan het zijn dat er maar één slot USH-II/III ondersteund. In de nieuwste modellen professionele camera’s zijn de sleuven soms gelijk.
Het is mogelijk om een USH-II/III kaart in een apparaat te gebruiken dat dit niet ondersteund, maar je zal dan geen snellere snelheden ondervinden.
Video snelheidsklasse
Dit stuk is alleen relevant voor videomakers en het is belangrijk om de juiste kaart in huis te halen. Op dit moment zijn er vijf klassen: V6, V10, V30, V60 en V90. V6 staat voor een minimale schrijfsnelheid van 6MB/s en V90 voor 90MB/s.
De V-klasse is relatief nieuw en gemaakt om ervoor te zorgen dat de kaarten bij blijven bij de grote resoluties en hoge bitrates.
De SD Association raadt aan om V6, V10 en V30 voor Full HD-video’s te gebruiken, terwijl je voor 4K het beste V30 en V60 koopt. V60 en V90 gebruik je voor 8K-video. Uiteraard kan je een V90 kaart voor Full HD gebruiken, maar op dat moment gebruik je eigenlijk een kaart die overgekwalificeerd is.
CompactFlash kaarten
CompactFlash kaarten werken qua informatie hetzelfde op het gebied van UHS en video-informatie, maar zijn op een aantal punten anders. Je vindt er namelijk wat informatie die je niet op SD-kaarttypes vindt.
Informatie die je op CompactFlash kaarten vind, is bijvoorbeeld UDMA. Dit staat voor Ultra Direct Memory Acces en wordt al enige tijd gebruikt. De letters gaan vaak gepaard met een nummer en geven de prestaties van de kaart aan. UDMA7 is op dit moment het nieuwste en heeft een snelheid van 166MB/s. UDMA6 gaat tot 133MB/s. Maar het is redelijk normaal om alleen UDMA zonder nummer te zien.
Een andere indicator is VPG of Video Performance Guarantee. Deze wordt aangegeven door een nummer dat in een klapperbord staat. Het is net anders dan de Video snelheidsklasse, maar bijvoorbeeld het nummer 65 betekent 65MB/s minimaal.
Om de juiste kaart voor jouw camera te vinden kan je het best de adviezen van de camerafabrikant volgen. Uiteraard kan je ook een kijkje nemen in onze lijst van beste SD-kaarten.