Uitleggids: videotermen en jargon die je moet weten
Geüpdate op 20/07/2022 door Yoreh
Elke nieuwe videocamera of systeemcamera met filmfuncties heeft een lange lijst aan specificaties vol lastige woorden. We hebben eerder al een lang artikel geschreven waar je op let bij het uitzoeken van een fotocamera en wat de bijbehorende termen betekenen, maar voor video ligt dat net wat anders.
8-bit vs 10-bit video
Naast de manier waarop de kleuren worden ge-subsampled (4:2:0 / 4:2:2) is ook de kleurdiepte van belang. Het meeste videomateriaal gebruikt een kleurdiepte van 8-bit, dat hetzelfde is als voor JPEG-afbeeldingen. Dit is meestal meer dan genoeg, maar wanneer er met platte kleurprofielen (log) wordt gewerkt of je wil extreme kleurbewerking, dan is extra informatie in de kleurdiepte handig. Hierbij komt 10-bit om de hoek kijken. Uiteraard worden hierdoor de videobestanden groter. Sommige camera’s kunnen 10-bit intern opnemen, bij andere moet je ze via (mini) HDMI-aansluiting op een recorder.
All Intra-frame (All-I) vs Long GOP
Bij All Intra-Frame (ALL-I) wordt elk frame als een still frame compressie opgeslagen, wat het bewerken op de computer makkelijker maakt. Om in deze strand te filmen heb je echter wel hoge bit rates nodig om dezelfde kwaliteit als inter-frame compressie te krijgen, wat de bestanden een stuk groter maakt.
Bij het gebruik van Long Gop (Long Group of Pictures) compressie wordt het volledige frame gedetecteerd. Er vindt hierbij een afwisseling plaats van frames met grote verschillen en kleine verschillen. Vervolgens worden alleen de frames met die verschillen opgenomen. Dit zorgt voor iets minder informatie en dus ook kleinere videobestanden. Het gebruik van All-I is dus aan te raden wanneer je nog veel nabewerking (in kleur) wil toepassen.
Instellingen op de Panasonic GH5. Foto: Jacob James
Anamorphic
Anamorphic komt van de originele 35mm film die wordt gebruikt in cinematografie. Deze vierkante beelden nemen zoveel beeld op als de sensor groot is. Met normale lenzen krijg je een breedbeeld, waarbij er stukken van de boven- en onderkant zijn afgehaald. Gebruik je een anamorphic lens of modus op de camera, dan heb je een wijder beeld dan dat de sensor groot is. Voor veel filmmakers is dit handig omdat ze dan achteraf andere beeld uitsneden kunnen maken. Anamorphic lenzen helpen je ook bij het maken van effecten als elliptische bokehs en langwerpige lens flares.
Aspectratio
De aspectratio gaat over de verhouding van de hoogte tegenover de breedte van het beeld. Voor video is dit extra belangrijk omdat deze ratio bepaald hoe de video er uitziet op beeld. De meeste gebruikte video aspect ratio is 16:9 (16 eenheden hoog, 9 breed). Tegenwoordig is dit de standaard in video op televisie en in film. Bij oudere (vierkante) televisies was de aspectratio 4:3. De beelden werden toen op dit formaat opgenomen en uitgezonden.
Bij Cinema 4K (C4K of DCI 4K: 4096x2160p) is de aspectratio net wat breder dan bij 4H UHD (3840×2160). De aspectratio kun je bij goede camera’s bepalen voordat je opneemt, maar deze is ook aan te passen tijdens de montage. Denk aan 3:2, 17:9, 21:9 (super breedbeeld).
Bitrate
De Bitrate geeft de snelheid aan waarmee videodata overdracht plaatsvindt en deze hangt samen met de videoresolutie en kwaliteit instellingen. Hoe hoger de bitrate, des te meer informatie wordt overgedragen en des te beter de videokwaliteit. Een goedkopere camera zal een bitrate van 50 tot 100Mbps (megabits per seconde) hebben, maar de high-end en dure camera’s gaan van 200 tot zelfs 1800MBps. Bitrate zegt niet alles over de kwaliteit, maar geeft wel aan met wat voor een soort camera je te maken hebt.
Camcorder vs Handycam
Een camcorder is een compacte en lichte videocamera die in de palm van je hand past en kan zoomen. De compacte videocamera’s zijn bedoeld voor bijvoorbeeld vakanties of het vastleggen van familie-evenementen. Een handycam is exact hetzelfde en het is een naam in het leven geroepen door Sony. De naam Handycam zul je dus alleen op Sony producten tegenkomen.
Camcorder (Handycam van Sony)
Color/Chroma Subsampling (4:2:0 / 4:2:2)
Videobeelden bevatten veel gegevens en worden opgenomen met verschillende compressietechnieken. Een daarvan is chroma (of kleur) subsampling, waarbij de twee chromakanalen van het videosignaal worden gecomprimeerd in vergelijking met het luma-kanaal (het eerste van de drie nummers). De technische uitleg is complex, maar er zijn momenteel twee soorten die algemeen worden gebruikt. 4:2:0-sampling geeft een goede kwaliteit en goede compressie en is de standaardinstelling voor de meeste camera’s die video vastleggen op een interne geheugenkaart. 4:2:2-sampling geeft een betere kwaliteit, maar heeft een externe recorder of een van de nieuwste, meer geavanceerde videocamera’s nodig – sommige hiervan kunnen intern 4: 2: 2-video opnemen.
Codec vs Format
Deze twee termen kunnen wat verwarrend zijn en worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze zijn niet hetzelfde. Het ‘format’ kun je zien als een container waar de video en andere informatie als geluid en metadata in zit. Het ‘codec’ is puur een bepaalde videocompressie dat door een systeem wordt gebruikt. Het codec wordt vervolgens in het format verwerkt.
Als voorbeeld, de Sony A7s III gebruikt het XAVC HS-format en gebruikt het H.265 video codec. Dit XAVC HS-format is van Sony zelf, maar het H.265 video compressie codec kan door elke maker worden gebruikt. Het veelgebruikte MPEG-4 format (MP4) gebruikt het H.264 codec. Een format is dus altijd nodig om bepaalde codecs en andere metadata te kunnen afspelen.
Contrast detectie vs Phase detectie
Phase-detectie is ‘slimmer’ dan contrast-detectie omdat het niet alleen ziet wanneer een object uit focus is, maar ook waar in beeld het hoofdobject zich bevindt en waar en hoeveel focus er aanwezig moet zijn. Bij de contrast detectie kan ‘jagen’ ontstaan, het zoeken naar de juiste focus. Panasonic gebruikt Depth from Defocus, waarbij de informatie van de blur in de lens wordt gebruikt om te weten waar een object zich bevindt, net zoals bij Phase-detectie. Dit systeem is erg snel, maar levert vaak problemen wanneer deze in continu-focus modus staat, iets wat je veel gebruikt in film. Over het algemeen kiest men Phase-detectie over contrast-detectie.
Crop factor bij sensoren
Bij een crop wordt een kleiner deel van de sensor gebruikt waarbij er delen van de sensor als ware worden afgesneden. Het formaat van de sensor is belangrijk bij zowel fotografie als videografie. Een full frame-sensor (35mm) is het grootst, vangt het meeste licht op, geeft een wijder beeld en minder scherptediepte. Om deze reden is deze sensor ook het duurst. Kleinere sensoren als APS-C en Micro FourThirds (MFT) hebben een crop t.o.v. de 35mm sensor. Bij een APS-C sensor heb je een crop (zoom-in) van 1.5x en bij MFT 2x (t.o.v. 35mm full frame).
Crop in video is belangrijk om naar te kijken, want wanneer je filmt in 4K wordt niet altijd de gehele sensor gebruikt. Stel dat je filmt in 4K met een crop, dan wordt je beeld wat meer ingezoomd en heb je een minder wijde beeldhoek.
Frame rates
Om een vloeiend videobeeld te krijgen moeten er minimaal 24 tot 30 frames per seconde (fps) worden getoond. In de cinema wereld is 24fps gangbaar, in televisie 25fps voor televisie in Europa en 30fps in de VS. In de digitale wereld maakt het niet zo veel uit of je 24, 25 of 30 fps gebruikt, aangezien er online geen standaard afspeelformaat is. Door het gebruik van 50 of 60 frames per seconde is het mogelijk om je beeld tot 2 keer te vertragen. Je snapt daarom misschien ook wel waarom 4K 60fps heel populair is. Op deze manier kan je een kleine slowmotion krijgen en ook de kwaliteit van 4K behouden. Wanneer een camera hogere frame rates (en resoluties) heeft, is dit een goed verkooppunt. Vaak zie je dit ook terug in de prijs.
Hoe hoger de framerate, des te snellere objecten je ‘doodstil’ kan vastleggen in zowel foto- als videografie. Foto: Nikon (D6)
Variable Frame rate (VFR)
Het gebruik van Variabele Frame Snelheden of Rates (VFR) heet in professionele camera’s ook wel Varispeed. Dit proces zorgt ervoor dat je andere snelheden opslaat, dan dat je ziet op de camera. Het is bedoeld om vertraagde (slow-motion) of versnelde beelden (speed ramping) in-camera te kunnen verwerken.
Dit zorgt ervoor dat je later tijdens de montage een video krijgt die al in Speed Ramp of Slowmotion is en je zelf dus de beelden niet meer hoeft aan te passen qua snelheid.
Hoe snel je kunt opnemen hangt af van je camera en het Codec dat je gebruikt. Normaal gesproken gebruik je de VFR-modus vanaf 120 frames per seconde.
Interlaced (i) vs Progressive (p) video
Het gebruiken van Interlaced video komt tegenwoordig niet veel meer voor en is afkomstig uit het oude televisietijdperk. Hierbij werd het t.v. signaal in twee delen verzonden: de even lijnen en daarna de oneven lijnen. De televisie ‘interlaced’ (voegt samen) deze beelden tot één geheel. Wanneer je een beeld als dit op pauze zet kan je makkelijk zien hoe het beeld is opgebouwd.
Tijdens de introductie van digitale video gebruikte men nog steeds Interlaced video omdat de processoren niet snel genoeg waren voor progessive (progressief). Bij het Progressive beeld wordt elk frame als één geheel verzonden. Dit houdt is dat je beeld van betere kwaliteit is. Interlaced wordt aangegeven met een ‘i’ en progressive met een ‘p’. Wellicht heb je Full HD 1080i of 1080p wel eens voorbij zien komen. Dit geeft aan hoe het beeld is vastgelegd.
LOG-profiel
Log is een kleurprofiel dat he dynamisch bereik van de camera vergroot door meer details in de hooglichten en schaduwen op te nemen. Het werken met dit profiel is eigenlijk alleen weggelegd voor professionals omdat het goed instellen van het profiel vóór dat je film een secuur werkje is. Ook de kleur nabewerking kost meer tijd omdat je het platte profiel weer terug moet brengen naar ‘normale’ kleuren middels een LUT (lookup table). Als je deze techniek onder de knie hebt kan je echter hele mooi cinematische beelden creëren.
Oversampled video
Wanneer er wordt gesproken over oversampled video, bijvoorbeeld “Oversampled 4K”, dan bedoeld men dat de gehele sensor wordt uitgelezen (6K in dit geval) om een beter 4K-beeld te krijgen. Oversampled materiaal is alleen mogelijk wanneer de sensor meer aankan dan de output van de video. Voor Oversampled Full HD moet de resolutie dus groter zijn dan Full-HD. Hiervoor heb je dan minimaal een 2K-sensor voor nodig. Oversampled materiaal is dus altijd een goed teken, omdat er een hoop beeldinformatie in een kleinere resolutie wordt verwerkt, met als eindresultaat een scherper beeld met meer details.
Pixel binning, line skipping vs. oversampling
Bepaalde camera’s hebben exact het aantal megapixels dat nodig is om 4K film vast te leggen. Voor het maken van 4K film heb je 12 megapixels nodig, maar vaak heeft de betreffende sensor meer megapixels. Als fabrikant kan je een aantal dingen doen om de video op te nemen:
1: Cropped video: hierbij wordt een kleiner deel van de sensor gebruikt en alleen de benodigde megapixels om video vast te leggen. Je beeld is hierdoor minder wijd en dit heeft weinig processorkracht nodig.
2: Pixel binning/Line skipping: hierbij worden pixels gecombineerd en overgeslagen om het benodigde aantal megapixels te krijgen voor de video. Echter, geeft dit niet de beste beeldkwaliteit en het is goedkope aanpak.
3: Oversampling: Hierbij wordt de video opgenomen met alle pixels op de sensor die daarna worden verkleind tot het vereiste beeldformaat. Dit geeft de allerbeste kwaliteit omdat er heel veel extra beeldinformatie aanwezig is. Het is echter wel een zwaarder proces voor de camera.
RAW-video
RAW staat voor ‘ruw’ en is staat gelijk aan RAW-beelden die je ook in fotografie hebt. RAW-videobeelden zijn ongecomprimeerde beelden, waar geen kleurprofielen op zijn toegepast. De bestanden die hier uit voortkomen zijn enorm groot en zwaar en kunnen alleen worden opgenomen door de professioneelste modellen. Meestal heb je een extern opnameapparaat nodig om RAW te kunnen vastleggen. Filmen in RAW is alleen aan te raden als je met een strak script werkt.
De Blackmagic URSA Mini Pro 12 filmt intern in RAW
Wat is CameraDeals?
Wij van Camera Deals vinden voor jou de beste video- en fotocamera, objectief en drone prijzen in Nederlandse en Belgische webshops. Onze website is 100% onafhankelijk. Bij ons kun je camera prijzen vinden en we schrijven reviews en blogs met tips en camera-informatie. Daarbij geven we je het laatste nieuws over camera smartphones, camera-apparatuur, film en fotografie gebied. Op die manier helpen we bij het vinden en kopen van de beste camera, objectief, drone, gimbal en accessoires. Ga naar het camera-overzicht om het volledige aanbod van lenzen, camera’s, drones en accessoires te vinden.
CameraDeals bestaat dankzij jou! Wanneer je via een van onze links een product koopt, ontvangen wij een klein percentage van het aankoopbedrag. Dit heeft geen effect op de prijs van het product. Dank je wel!
De beste camera’s, objectieven en drones van dit moment
Bekijk onze Top- en beste lijsten en zie wat de beste camera van dit moment is.
Camera keuzehulp
We hebben een aantal handige gidsen en artikelen opgesteld om te helpen bij het kiezen van de beste camera voor jou:
Wil je een camera kopen, maar weet je niet wat wel of niet belangrijk is? Lees onze camera kies-tips gids en je leert alles over het vergelijken van camera’s en vinden van goede online prijzen!
Er worden allerlei camera termen en woorden gebruikt en het is normaal als je de betekenis niet weet. In ons woordenboek leggen we de voorkomendste camerawoorden voor je uit.
Wil je eerst uitzoeken welk type fotograaf je bent en welke camerasoort bij je past? Bekijk dan ons camerasoort kiezen stappenplan.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang kortingen en camera deals in je inbox!
Nieuws en recente posts
Sinds 2009 reis ik de wereld rond als professioneel cinematograaf en fotograaf. De liefde voor camera's begon al op mijn negende en deze liefde heb ik behouden tijdens mijn studies aan CODARTS Rotterdam en Hogeschool Rotterdam (Communicatie & Multimedia Design). Van telefooncamera's tot ARRI's; door de jaren heen ik heb vele camera's geprobeerd, gebruikt, gekocht en kapot gemaakt. Camera Deals is door mij opgezet om alles omvattende camera-informatie te verschaffen. Meer info is te vinden op de over Camera Deals pagina.
