Wat zijn de Regel van Derden en Gulden Snede in fotografie?
Geüpdate op 09/10/2022 door Yoreh
De Gulden Snede wordt al eeuwen lang gebruikt door vele artiesten en gaat samen met de Regel van Derden. Wat is de Gulden Snede en hoe gebruik ik die?
Het gebruik van de Regel van Derden of Gulden Snede maakt elke foto direct een stuk fijner om naar te kijken. De Regel van Derden is bekender dan de Gulden Snede en zie je vaak terugkomen in foto- en telefooncamera’s.
Wat is de Regel van Derden?
De Regel van Derden (Rule of Thirds in Engels) verdeelt het scherm in drie horizontale en verticale vlakken door middel van lijnen. Met behulp van die lijnen kun je de compositie bepalen. De Regel van Derden is een versimpelde versie van de Gulden Snede (Golden Ratio in Engels) en wordt al eeuwen lang gebruikt door bijvoorbeeld architecten en in de schilderkunst.
Foto: Yoreh Schipper / CameraDeals.nl
Hoe gebruik je de Regel van Derden?
Het gebruik van de Regel van Derden is simpel en er zijn een aantal manieren. Het raster van de Regel van Derden bestaat uit twee horizontale en twee verticale lijnen. De horizontale en verticale lijnen zijn allemaal op 1/3e van het beeld geplaatst. Dit zorgt voor negen evengrote vlakken.
Vlakken van 1/3e
Het idee van drie vlakken, is dat een bepaald onderwerp 1/3e of 2/3e van het beeld in beslag neemt. Zo kun je bij een foto van een stuk land en een meer de 1e 1/3e van het verticale vlak vullen met land, terwijl de overige horizontale 2/3e gevuld zijn met water.
Op de foto zie je dat een horizontale 1/3e is gebruikt voor het meer en de rest van de foto voor de licht. Een foto die in balans voelt. Hoe je dit raster aanzet: Zorg in Adobe Lightroom dat je in de Develop/Ontwikkel modus zit. Klik vervolgens op de Crop/Uitsnijden functie. Daarna ga je naar het menu Tools/Gereedschap > Crop Guide Overlay > Golden Spiral of Thirds
Foto: Yoreh Schipper / CameraDeals.nl
Een ander voorbeeld is een foto van een strand, zee en lucht. Voor een gebalanceerde foto kun je ervoor kiezen de horizontale vlakken te kiezen. Bijvoorbeeld 1/3e strand, 1/3e zee en 1/3e lucht. Deze precieze afmeting is echter alleen mogelijk als je op precies de goede plek staat of wanneer je een zoomlens gebruikt. Je kunt er dan voor kiezen om de horizon bij de zee precies op de 1/3e of 2/3e lijn te laten vallen.
Foto: Yoreh Schipper / CameraDeals.nl
Kruispunt
De horizontale en verticale lijnen kruisen elkaar zes keer. Vier van deze punten kun je gebruiken om de ‘sweet spot’ te vinden. Het gaat om de uiterste hoeken. Plaats deze op het onderwerp, bijvoorbeeld een berg of het gezicht van een persoon en je hebt automatisch een gebalanceerde foto.
Foto: Yoreh Schipper / CameraDeals.nl
Wat is de Gulden Snede?
De Gulden Snede is ontworpen zodat je een harmonieuze verhouding in je beeld kunt krijgen. De Gulden Snede komt uit de Griekse wiskunde en is verwant aan pi en vierkantswortel. De vorm ‘Fibonacci’ is de gouden spiraal die door het beeld loopt en heeft de Gulden Snede met secties verdeeld in een ratio van 1.618. Pas je dit op de juiste manier toe in fotografie, dan zou je theoretisch gezien een foto krijgen die perfect in balans in.
Een goed voorbeeld van de Gulden Snede in de natuur. Foto: Tomekbudujedomek
Gulden Snede en Regel van Derden gebruiken in nabewerking
Fotocamera’s en telefoons geven de optie op de Regel van Derden lijnen aan te zetten in je scherm, maar dat is niet altijd het geval met de Gulden Snede. Is je foto niet in balans en wil je de Regel van Derden of Gulden Snede toepassen in de nabewerking, dan gaat dat zeer makkelijk door te croppen (opnieuw uitsnijden).
In Adobe Photoshop CC kun je overlays gebruiken die de Gulden Snede en Regel van Derden in je beeld tonen. Op basis van de vorm die over je beeld wordt gelegd, kun je de foto opnieuw uitsnijden. Zorg in Adobe Lightroom dat je in de Develop/Ontwikkel modus zit. Klik vervolgens op de Crop/Uitsnijden functie. Daarna ga je naar het menu Tools/Gereedschap > Crop Guide Overlay > Golden Spiral of Rules of Thirds. Het mooie is dat deze regels voor zowel horizontale als verticale foto’s werken. De oriëntatie kun je aanpassen door Shit + O (Windows) of CMD + O (mac) te gebruiken.
Zorg in Adobe Lightroom dat je in de Develop/Ontwikkel modus zit. Klik vervolgens op de Crop/Uitsnijden functie. Daarna ga je naar het menu Tools/Gereedschap > Crop Guide Overlay > Golden Spiral. Foto: Yoreh Schipper / CameraDeals.nl
Ga je de foto opnieuw uitsnijden, dan betekent dat ook dat je gaat inzoomen op je foto. Daarom is het een goed idee om een camera te gebruiken die genoeg megapixels heeft. Deze kun je vinden in onze lijst van beste camera’s van dit moment.
Nu kun je in crop modus de uitsnede aanpassen. Je ziet op dit voorbeeld dat het oog van het meisje precies in de kleinste cirkel van de Gulden Snede past. Resultaat is een gebalanceerde foto, waarbij de ogen worden geleid. Foto: Yoreh Schipper / CameraDeals.nl
Waarom gebruiken we de Gulden Snede en Regel van Derden?
De regen waarom we de Gulden Snede en Regel van Derden gebruiken is omdat het menselijk ook het fijn vindt. Voor ons voelt een foto in verhouding wanneer we het onderwerp, bijvoorbeeld een persoon, precies op 1/3e van de foto zien staan, terwijl er open ruimte is in de overige 2/3e. Fotograferen gaat om balans en deze regels helpen ons die balans te vinden. Door deze manieren in te zetten worden onze ogen automatisch naar het onderwerp geleid. We weten waar we naar moeten kijken, wat de hoofdrol en bijrol heeft. Het is als marketing, maar dan met een foto. Uiteraard werken deze regels ook voor het maken van film.
Moet ik altijd deze regels gebruiken?
Nee, dat hoeft niet. De Regel van Derden en Gulden Snede zijn hulpmiddelen om een foto te maken die voor het oog in balans zijn. Maar, heb je een andere (creatief) idee, dan kun je iets totaal anders doen. In fotografie draait het om balans en die kun je op meerdere manieren vinden. De manieren besproken in dit artikel helpen om op een simpele manier een gebalanceerde foto te maken.
Moet het onderwerp precies op de lijnen zitten?
Hoe dichter het oog van bijvoorbeeld een persoon op de kruising van een derde of in het gaatje van de Gulden Snede zit, hoe beter. Maar dat betekent dat niet dat deze exact op dat punt hoeft te zitten. Je wilt namelijk niet zo extreem veel uitsnijden dat andere elementen niet goed te zien zijn of ook een ongemakkelijke uitsnede krijgen (bijvoorbeeld halve gezichten in de hoek van de foto). Zo ongeveer op die plek werkt ook, zolang de foto maar in balans is.
Gulden Snede vs Regel van Derden: Welke gebruik ik?
De Gulden Snede en Regel van Derden lijken veel op elkaar en hebben beide als doel om een beeld te maken dat in balans is. Het verschil is dat de Regel van Derden 9 even grote vlakken gebruikt, terwijl de vlakken van de Gulden Snede niet allemaal even groot zijn. De uitsnede van je foto is per gereedschap net wat anders. Dit zie je op de foto van de boomstam hierboven. Hierbij is de uitsnede gebaseerd op de Gulden Snede, maar past niet helemaal op de Regel van Derden.
Bij de Gulden Snede is de kruising van de lijnen iets meer in het centrum van het beeld geplaatst dan bij de Regel van Derden. Hierdoor wordt het oog van kijker meer naar het centrum van het beeld geleid.
Maak je foto’s met één focuspunt, dan is het dus een goed idee om de Gulden Snede te gebruiken. De Fibonacci spiraal zie je vaak in de natuur terugkomen en dat maakt het ook logisch deze techniek te gebruiken in natuurfoto’s.
Voor portretten of commerciële beelden kun je de Regel van Derden gebruiken. Het geeft ademruimte of ruimte voor plaatsing van tekst of zelfs verbeelding. Weet je niet zeker welke van de twee je moet gebruiken, blijf in dat geval proberen. Het is altijd beter om gewoon een van de twee te gebruiken, dan helemaal geen.
Wat is CameraDeals?
Wij van Camera Deals vinden voor jou de beste video- en fotocamera, objectief en drone prijzen in Nederlandse en Belgische webshops. Onze website is 100% onafhankelijk. Bij ons kun je camera prijzen vinden en we schrijven reviews en blogs met tips en camera-informatie. Daarbij geven we je het laatste nieuws over camera smartphones, camera-apparatuur, film en fotografie gebied. Op die manier helpen we bij het vinden en kopen van de beste camera, objectief, drone, gimbal en accessoires. Ga naar het camera-overzicht om het volledige aanbod van lenzen, camera’s, drones en accessoires te vinden.
CameraDeals bestaat dankzij jou! Wanneer je via een van onze links een product koopt, ontvangen wij een klein percentage van het aankoopbedrag. Dit heeft geen effect op de prijs van het product. Dank je wel!
De beste camera’s, objectieven en drones van dit moment
Bekijk onze Top- en beste lijsten en zie wat de beste camera van dit moment is.
Camera keuzehulp
We hebben een aantal handige gidsen en artikelen opgesteld om te helpen bij het kiezen van de beste camera voor jou:
Wil je een camera kopen, maar weet je niet wat wel of niet belangrijk is? Lees onze camera kies-tips gids en je leert alles over het vergelijken van camera’s en vinden van goede online prijzen!
Er worden allerlei camera termen en woorden gebruikt en het is normaal als je de betekenis niet weet. In ons woordenboek leggen we de voorkomendste camerawoorden voor je uit.
Wil je eerst uitzoeken welk type fotograaf je bent en welke camerasoort bij je past? Bekijk dan ons camerasoort kiezen stappenplan.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang kortingen en camera deals in je inbox!
Nieuws en recente posts
Yoreh
Sinds 2009 reis ik de wereld rond als professioneel cinematograaf en fotograaf. De liefde voor camera's begon al op mijn negende en deze liefde heb ik behouden tijdens mijn studies aan CODARTS Rotterdam en Hogeschool Rotterdam (Communicatie & Multimedia Design). Van telefooncamera's tot ARRI's; door de jaren heen ik heb vele camera's geprobeerd, gebruikt, gekocht en kapot gemaakt. Camera Deals is door mij opgezet om alles omvattende camera-informatie te verschaffen. Meer info is te vinden op de over Camera Deals pagina.
